اين كارى است، كه اگر ترك كنى، ضررى ندارد، و اگر انجام دهى، سودى عايدت نمى‌كند، يعنى در صلاح حال تو چندان تاثيرى ندارد.

جواب دوم: محتمل است كه منظور حضرت از زيادى و نقصان، اجر و پاداش اخروى و مدح و ستايش دنيوى باشد؛ يعنى انفاق نكردن مال و نگهدارى آن شايستگى انسان را، در نزد خداوند فزون نمى‌گرداند ولى در نزد مردم، موجب فساد حال شخصى مى‌شود.

امّا در نزد خداوند، خوددارى از بخشش ما زاد مال، به بندگان خداوند كه شديدا بدان نياز دارند در آخرت، موجب بدبختى بزرگ و عذاب دردناك مى‌گردد.

به دليل فرموده حق تعالى كه: «... يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيراً مِنَ الْأَحْبارِ وَ الرُّهْبانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ وَ.» [1]

اما در نزد مردم نيز موجب فساد حال مى‌گردد در اين باره كافى است كه پيرامون گفته‌هاى مردم در بدگوئى از بخل و بخل كنندگان مطالعه كرد تا اين حقيقت را دريافت. از طرفى بخشش و انفاق مال به مستمندان هم سبب نقصان نمى‌شود.

امّا در نزد خداوند، به دليل وعده‌هائى، كه به انفاق كنندگان در راه خود، از پاداشهايى خوب و ثوابهاى بزرگ داده و فرموده است: الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ لا يُتْبِعُونَ ما أَنْفَقُوا مَنًّا وَ لا أَذىً ... [2].

در نزد مردم نيز انفاق نقصان‌آور نيست زيرا، همگان بر ستايش بخشندگان و صاحبان جود و انفاق، نظر داشته و كتابهاى نظم و نثر، انباشته از مدح و

[2] سوره بقره (2) آيه (264): كسانى كه اموالشان را بى‌منت و آزار در راه خدا انفاق مى‌كنند پاداششان با خداست.