responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه شرح نهج البلاغه نویسنده : ابن ميثم بحرانى ت محمدى مقدم و نوايى    جلد : 1  صفحه : 42

صورت قبول نداريم كه كلمه عبد اللّه مفرد باشد، و گاهى اراده نمى‌شود در اين صورت حتما مفرد است.

به هنگام تعريف مفرد گفته شد: مفرد چيزى است كه از جزء لفظ اراده دلالت بر هيچ معنايى نشود. اين همان تعريفى است كه دانشمندان متقدّم براى لفظ مفرد و مركّب مى‌آوردند با اين توضيح روشن شد كه نيازى به قيدى كه دانشمندان متأخّر بر تعريف مركب افزوده و گفته‌اند: از آن جهت كه جزء لفظ باشد، نيست، زيرا هر دو تعريف بيانگر يك حقيقت است‌

بحث دوّم: تقسيم لفظ مفرد به مفهوم جزئى و كلّى‌

تصوّر معناى مفرد اگر مانع از اشتراك مصاديق باشد اصطلاحا آن را جزئى مى‌گويند و اگر مانع از شركت مصاديق متعدّد نباشد آن را كلّى مى‌گويند. جزئى دو معنا دارد يكى تعريفى كه گذشت و به جزئى حقيقى نامگذارى شده است و ديگرى هر مفهوم خاصّى است كه زير پوشش مفهوم عامى قرار گرفته باشد [1]. فرق بين اين دو نوع جزئى، اين است كه جزئى حقيقى، جزئى اضافى نيست و مفهوم كلّى ندارد، و جزئى نوع دوم نسبت به مفهوم عامتر از خود جزئى است و گاهى هم خود مفهوم كلّى دارد.

امّا مفهوم كلّى به سه معنى به كار رفته است:

اوّل كلّى طبيعى، و آن مفهوم حقيقى است كه در نفس ذات خود مانع از شركت مصاديق فراوان نمى‌شود (مانند مفهوم انسان) دوّم كلّى منطقى، و آن مفهومى است كه از طريق تعقّل و مقايسه با مفاهيم جزئى عقل، حاصل مى‌شود (مانند مفهوم كل در جمله الانسان كلّى) سوّم كلى عقلى، كه مجموعه كلّى طبيعى و كلّى منطقى است (مانند مجموع مفهوم انسان و مفهوم كلّى) مفهوم كلّى به شش قسم تقسيم مى‌شود:


[1] مانند مفهوم انسان كه خصوصى‌تر از مفهوم حيوان است.

نام کتاب : ترجمه شرح نهج البلاغه نویسنده : ابن ميثم بحرانى ت محمدى مقدم و نوايى    جلد : 1  صفحه : 42
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست