پسر هاشم پسر عبد مناف پسر قصى، مادرش فاطمه دختر اسد، پسر هاشم پسر عبد مناف، مادرش اول زن هاشمى است كه مرد هاشمى از او متولد شد.

على (ع) كوچكترين فرزند فاطمه بود و عقيل از آن حضرت ده سال بزرگتر بود و طالب ده سال از عقيل بزرگتر بود. فاطمه در ميان زنان اوّل زنى بود كه با رسول خدا بيعت كرد [1]. و پيامبر او را گرامى مى‌داشت و او را مادر خود مى‌خواند و به هنگام وفات، به پيامبر وصيّت كرد، پيامبر (ص) به وصيّت او رفتار كرد و بر وى نماز خواند. روايت شده كه پيامبر (ص) پيراهن خود را بر وى پوشانيد و در قبرش خوابيد. اصحاب از اين كار پيامبر سؤال كردند پيامبر (ص) فرمود:

«هيچ كس پس از ابو طالب از فاطمه به من مهربانتر نبود. پيراهن خود را بر او پوشاندم تا از زيورهاى بهشتى بر او پوشانده شود و در گور او خوابيدم تا از عذاب قبر در امان باشد.»

ب- پيش قدمى على (ع) در پذيرفتن اسلام:

فضيلت پيشگامى حضرت در پذيرفتن اسلام بر همه كس روشن است.

ج- مبارزه آن حضرت با دشمنان خدا

و يارى كردنش از دين و حمايتش از اسلام، مراتب و درجات آن حضرت در اين باره مشهور و به قدرى زياد است كه قابل شمارش نيست.

د- پيامبر (ص) فاطمه (ع) را به حضرت على (ع) تزويج فرمود

و ديگر خواستگاران را كه از بزرگان مهاجر و انصار بودند رد كرد.

ه- داشتن فرزندانى مانند امام حسن و امام حسين (ع)

كه به فرموده رسول خدا، سرور جوانان اهل بهشت مى‌باشند و اين خود فضيلتى بزرگ است.

و- سخن خداوند متعال: [حضرت عيسى (ع) مثل براى على (ع) قرار گرفته است‌]

«وَ لَمَّا ضُرِبَ ابْنُ مَرْيَمَ مَثَلًا إِذا قَوْمُكَ مِنْهُ‌