[عدم جواز استفاده از مجازات شديدتر]

پرسش چهارم - در زمينه مجازات هاي تعزيري، مرحوم صاحب جواهر از صاحب كشف اللثام نقل مي‌كند كه هرگاه گناهكار با گونه هاي ديگري از كيفر تأديب شود، روي آوردن به تازيانه و تنبيه بدني دليلي ندارد; مگر در موارد ويژه اي كه در آنها نسبت به تنبيه بزهكار نصي وارد شده باشد.[1] با توجه به اين مسأله، در اين گونه مجازات ها - اعم از اين كه نسبت به موردي نصي خاص وارد شده باشد يا خير - اگر اصلاح و تأديب گناهكار با مجازاتي خفيف تر ممكن باشد، آيا مي‌توان از مجازات شديدتر استفاده نمود؟

جواب : تعزير در لغت معمولا به "منع"، "رد"، "تأديب" و "ملامت نمودن" معنا شده است، و اين كه در بعضي كتب لغت بر ضرب يا اشد ضرب تطبيق شده است از باب تعيين مصداق براي مفهوم منع، رد، تأديب و مانند آن مي‌باشد.

در روايات مربوطه نيز معمولا از ضرب و تازيانه سخن به ميان آمده است ; و لذا اكثر فقها تعزير به غير از تازيانه زدن بر مجرم را جايز نمي دانند. ولي به نظر اينجانب - همان گونه كه در كتاب دراسات في ولاية الفقيه، ج 2، ص 315 به بعد به تفصيل بحث شده است - ذكر تازيانه در روايات فوق از آن جهت بوده كه تازيانه در آن روزگار رايج ترين و آسان ترين و شايد مؤثرترين وسيله جهت بازداشتن

---