2 - ابن مغيره از جعفر از پدر خويش روايت نموده كه گفت : در نزد علي (ع) سخن از حروريه (خوارج) رفت، حضرت فرمود: "اگر آنان بر امام عادل يا بر جماعتي از مؤمنين قيام و شورش نمودند با آنان به جنگ برخيزيد; اما اگر بر امام ستمگر شوريدند با آنان درگير نشويد، چرا كه آنان در اين رابطه سخن و دليلي دارند."[1]

(در متن كتاب وسائل الشيعة مطبوع به جاي كلمه "مقالا" كه در متن روايت آمده كلمه "عقالا" درج شده، اما در كتاب كافي و علل الشرايع همان كلمه "مقالا" آمده است).

آنچه در اين روايت قابل توجه است اين است كه بين شورش عليه امام جائر و امام عادل تفصيل قائل شده اما اشاره اي به امام معصوم و غير معصوم ننموده است . در متن روايت مراد به حروريه همان خوارج است، چون خوارج پس از بازگشت از صفين در پشت شهر كوفه در محلي به اسم "حروراء" اجتماع نموده و آنجا را مركز تجمع خود قرار دادند، و به همين جهت به آنان حروريه نيز گفته مي‌شود.

3 - در كتاب صحيح مسلم از عرفجه روايت شده كه گفت : از پيامبراكرم 6 شنيدم كه مي‌فرمود: "اگر كسي به نزد شما آمد در حالي كه شما همه دور رهبري اجتماع كرده ايد و آن كس مي‌خواهد عصاي شما را بشكند و وحدت شما را متلاشي كند، او را به قتل برسانيد."[2]

اين خلاصه مطالبي است كه در اينجا مي‌توان متذكر شد، و تفصيل اين مباحث را بايد در جاي خود مورد بررسي قرار داد.

حكومت و غنائم جنگي، جزيه، اسرا و اراضي فتح شده

درباره غنائم و اسراي جنگي و جزيه [ ماليات سرانه كفاري كه در پناه اسلام به

---