سر مي‌برند] و زمينهايي كه با جنگ آزاد مي‌شود، تصميم گيري با امام است . به عنوان نمونه چند روايت ذكر مي‌كنيم :

1 - زراره مي‌گويد: از امام جعفر صادق (ع) پرسيدم : حد جزيه بر اهل كتاب چيست ؟ و آيا بر آنان حد مشخص و مقدار معيني قرار داده شده است كه نمي شود از آن تخلف كرد؟ حضرت فرمود: "تعيين مقدار جزيه با امام است كه از هر يك از آنان به مقداري كه قدرت و توان مالي دارند دريافت مي‌كند."[1]

2 - محمد بن مسلم روايت مي‌كند كه از امام جعفر صادق (ع) سؤال كردم كه اهل ذمه خراج و جزيه خود را از پول شرابها و خوكها و مردارهايي كه خريد و فروش مي‌كنند پرداخت مي‌نمايند، آيا جايز است امام چنين پولهايي را دريافت كند؟ و آيا مصرف آن براي مسلمين صحيح و رواست ؟ حضرت فرمود: "بر امام و مسلمانان حلال و رواست اما عمل اهل ذمه حرام و غير جايز است . آنان هستند كه گناهش را بر دوش مي‌كشند."[2]

3 - معاوية بن وهب روايت مي‌كند كه به امام صادق (ع) گفتم : امام لشكري را براي جنگ فرستاده است، لشكر پيروزي يافته و غنايمي را به دست آورده، غنايم به دست آمده را چگونه تقسيم كنند؟حضرت فرمود:

"اگر تحت فرماندهي فرمانده منصوب امام جنگيده اند، خمس آن را براي خدا و رسول كنار گذاشته و باقيمانده را بين خود تقسيم كنند; اما اگر بدون جنگ و قتال غنايمي به دست آورده اند، همه غنيمتها در اختيار امام است، در هر مورد كه صلاح دانست مصرف مي‌كند."[3]

4 - طلحة بن زيد از امام صادق (ع) روايت كرده كه فرمود: "براي اسيرهاي جنگ دو حكم است : يكي آنكه هنوز جنگ پايان نيافته و سلاحها بر زمين گذاشته نشده

---