نام کتاب : مباني فقهي حكومت اسلامي نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 236
به ناچار وجود آن متوقف بر وجود رهبر و امام است . وجود امام در اين مرحله شرط
وجود است نه شرط وجوب، چنانكه اين معني روشن و آشكار است، از اين رو
واجب است براي جهاد دفاعي نيز تشكل ايجاد نموده و از رهبر و امام واجد شرايط
پيروي و اطاعت نمود. اما در هر صورت در وجوب جهاد دفاعي در عصر غيبت
هيچ سخن و اشكالي نيست . البته روايتهايي نيز يافت ميشود كه برخي افراد كه
قائل به ضرورت سكوت و سكون در مقابل جنايات و هجوم دشمنان در عصر
غيبت بوده و بر وارد نشدن در مسائل سياسي و تشكيل دولت و حكومت حق
اصرار ميورزند ممكن است به آن استناد نمايند.
مرحوم صاحب وسائل اين روايات را در باب سيزدهم كتاب جهاد گردآوري
نموده است و ما آنها را در فصل چهارم همين بخش از كتاب - پس از ذكر دليلهاي
دهگانه ضرورت حكومت و وجوب تلاش براي اقامه دولت عادل - آورده و به نقد و
بررسي و پاسخ آنها ميپردازيم .
مطالبي كه در آن بخش آمده بسيار دقيق و لطيف است و بايسته است به آن
توجه ويژه مبذول نمود. ما پس از اين در فصل چهاردهم از بخش ششم كتاب نيز به
بررسي ضرورت دفاع از نظام الهي و لزوم تقويت قواي نظامي حكومت اسلامي
خواهيم پرداخت .
حكومت و بغاة
ضرورت جهاد با طاغيان و شورشگران عليه امام
"بغاة" جمع "باغي" است و باغي كسي است كه عليه حكومت اسلامي و امام
عادل مسلمانان شورش و طغيان كند.
درباره بغاة مطالب مختلفي ابراز شده كه به درج آنها ميپردازيم :
شيخ طوسي در كتاب خلاف درباره بغاة اين گونه مينويسد:
"باغي كسي است كه بر امام عادل شورش نموده و با وي به مبارزه برخاسته و از
واگذاردن حق به وي امتناع ورزد. باغي اسم ذم است و برخي معتقدند كه شورشگر
عليه امام، كافر است ; برخي از علماي معتزله نيز در اينكه باغي اسم ذم است با ما
هم عقيده اند، آنان شورشگران عليه امام را فاسق ميدانند; جماعتي از اصحاب
ابوحنيفه و شافعي نيز همين عقيده را دارند. ابوحنيفه ميگويد: بغاة در صورتي كه
داراي دين بوده و مسلمان باشند فاسق محسوب ميگردند.
ولي اصحاب شافعي ميگويند: در نزد شافعيه باغي اسم ذم نيست بلكه باغي
كسي است كه در جهت دستيابي به حق تلاش و اجتهاد نموده اما در نتيجه گيري به
نام کتاب : مباني فقهي حكومت اسلامي نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 236