مباني فقهي حكومت اسلامي - منتظري، حسينعلي

نام کتاب : مباني فقهي حكومت اسلامي نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 235

اما بايد همواره توجه داشت كه وجود امام در اين جهاد، شرط وجود قتال است نه شرط وجوب ; بر خلاف جهاد ابتدايي كه در آنجا امام شرط وجوب جهاد بود نه شرط وجود.[1] بلكه مي‌توان گفت كه وجود امام و رهبر در هر دو قسم از جهاد، شرط وجود است نه شرط وجوب ; چنانچه نظير آن در امر به معروف و نهي از منكر آنگاه كه بر زدن و مجروح كردن طرف توقف داشته باشد خواهد آمد.

خلاصه كلام در باب جهاد

از آنچه تاكنون گفته شد به دست آمد كه جهاد از مهمترين واجبات است، و آن در كلمات فقها به دو دسته تقسيم شده است : جهاد ابتدايي و جهاد دفاعي . جهاد ابتدايي بنابر آنچه گفته اند مشروط به وجود امام است، اما علي الاقوي امام منحصر به امام معصوم نيست و امام عادل كافي است، كه طبعا شامل فقيه جامع الشرايط نيز مي‌شود. و وجوب جهاد دفاعي متوقف بر وجود امام نيست، اما چه بسا در مواردي وجود و تحقق عملي آن وابسته به تشكل و تجمع است كه در آن صورت

[1] "شرط وجوب" آن است كه تا هنگامي كه شرط محقق نگردد حكم وجوب بر موضوع مترتب نمي شود; نظير شرط استطاعت براي حج ويا در همين مورد كه وجوب جهاد ابتدايي مشروط به وجود امام عادل است . اما "شرط وجود" آن است كه وجوب آن مشروط به وجود چيزي نيست اما عملا بدون وجود شرط موضوع امكان تحقق خارجي ندارد; نظير وضو براي نماز و يا در برخي مراحل وجود امام براي جهاد دفاعي كه وجوب جهاد مشروط به وجود امام نيست، اما بدون امام هم امكان عملي دفاع ثمربخش نيست . (مقرر)

نام کتاب : مباني فقهي حكومت اسلامي نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 235

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست