"هنگامي كه پدرم علي از دار دنيا رفت مسلمانان اين امر (حكومت) را به من واگذار كردند و تو بي ترديد نيك مي‌دانستي كه من نسبت به اين امر (حكومت) از تو سزاوارترم ."[1]

8 - امام حسين (ع) به اصحاب حر مي‌فرمايد: "ما اهل بيت محمديم و اولي هستيم به ولايت امر (حكومت) بر شما."[2]

و موارد ديگري از اين قبيل كه در آن لفظ "امر" به مفهوم حكومت و امارت به كار برده شده است، و آياتي مثل (و شاورهم في الامر)[4] و (امرهم شوري بينهم)[3] را نيز از همين موارد مي‌توان به شمار آورد; زيرا از كلمه "امر" در اين دو آيه شريفه همين مفهوم امور حكومتي و اجتماعي به ذهن متبادر است .

اولي الامر چه كساني هستند؟

با توجه به آنچه در معني و كاربرد واژه "امر" گفته شد، "اولي الامر" كساني هستند كه امر حكومت و اداره شؤون عمومي جامعه را در شعب و قسمتهاي مختلف آن به عهده دارند كه در رأس آنان رهبري و امامت امت اسلامي قرار دارد.

درباره معني "اولي الامر" مرحوم شيخ انصاري در كتاب مكاسب مي‌فرمايد:

"آنچه از ظاهر اين عنوان در عرف به دست مي‌آيد اين است كه "(اولي الامر)" كساني هستند كه در امور عامه مسلمانان كه شرع مقدس فرد خاصي را براي انجام آن مشخص نكرده الزاما به آنان مراجعه مي‌شود."[5]

صاحب كتاب الدر المنثور به نقل از ابوهريره روايت نموده كه گفت :

"اولي الامر همان امرا و فرماندهان شما هستند."

در تعبير ديگري درباره معني اولي الامر وارد شده كه "هم امراء السرايا" آنان فرماندهان سريه ها هستند (كساني كه به جاي پيامبراكرم 6 فرماندهي جنگ را به عهده داشتند).

باز در همان كتاب الدر المنثور از بخاري و مسلم و افرادي ديگر از ابن عباس روايت نموده كه گفت :

"اين آيه (اطيعواالله و اطيعوا الرسول و...) در شأن عبدالله بن حذافة بن قيس در آن هنگام كه از سوي پيامبراكرم 6 براي سريه اي اعزام مي‌شد نازل گشت ."[6]

---