محتاج به خدا هستند و بي نياز از او نمي توانند زندگي كنند; و لذا در روايات زيادي ديده مي‌شود كه براي اثبات خالق حكيم ويكتا به نظم موجود در عالم هستي استدلال شده است .[1] پس يكي از اهداف خلقت، تثبيت دعوت خداست كه توسط انبياء و اوليائش صورت مي‌پذيرد.

فلسفه ثواب و عقاب

(ثم جعل الثواب علي طاعته ، و وضع العقاب علي معصيته)

(آنگاه خدا ثواب و پاداش را بر اطاعت خود، و مجازات و كيفر را بر معصيت خود قرار داد.)

اين كلام حضرت با دو جمله بعدي آن كه راجع به فلسفه ثواب و عقاب است در نهج البلاغه، حكمت 368 نيز آمده است . (ذيادة لعباده عن نقمته ) (براي اين كه بندگانش را از كارهايي كه موجب عقوبت است باز دارد.)

"ذيادة" از ماده "ذود" به معناي دوركردن و دفع كردن است، و در اصل "ذوادة" بوده از باب "ذاد، يذود". يعني : خدا مي‌خواهد دور كند بندگانش را از اين كه كارهايي كه موجب غضب خداست انجام دهند. اين كه خدا بر اطاعتش ثواب قرار مي‌دهد و بر معصيتش عقاب و عذاب وضع

---