ابن عباس گويد: پيامبر 6 فرمود: ميانه‌روى و خوشرفتارى و هدايت درست، يك قسمت از بيست و چند قسمت نبوّتند (3).

در خبر آمده است: سنجش دخل و خرج نيمى از زندگى است. و پيامبر 6 فرمود: هر كس ميانه‌رو باشد، خداوند او را بى‌نياز سازد، و هر كس ولخرجى كند، خداوند او را تنگدست گرداند، و هر كس به ياد خدا باشد خداوند او را دوست بدارد (4).

و آن گرامى فرموده است: هر گاه قصد انجام كارى را كردى، آرامش و وقار را رعايت كن، تا خداوند براى تو گشايشى فراهم كند، و صرفه‌جويى در خرج از مهمترين كارهاست (5).

هر گاه روزى به مقدار كفايت براى انسان فراهم بود، سزاوار نيست كه به خاطر آينده، زياد نگران باشد، از اين رو، كوتاه كردن آرزو، و توجّه به آن كه روزى مقدّر ناگزير به او مى‌رسد مى‌تواند به رفع نگرانى كمك كند، و نبايد زياد حرص بزند، زيرا زيادى حرص، باعث زياد شدن روزى نمى‌شود، بلكه سزاوار آن است كه به وعده الهى مطمئن باشد كه فرموده است: «هيچ جنبنده‌اى در روى زمين وجود ندارد، مگر اين كه خداوند روزى او را مى‌رساند (6).» و اين حالت حرص ناشى از آن است كه شيطان به انسان وعده تنگدستى مى‌دهد، و او را به كار ناشايست وامى‌دارد، و مى‌گويد: اگر بر گردآورى و اندوختن مال حرص نورزى چه بسا كه بيمار شوى و چه بسا كه تنگدست شوى و محتاج شوى تا به ذلّت دريوزگى تن در دهى، همواره او را در تمام طول عمر وادار مى‌سازد تا به دنبال مال دنيا باشد، از ترس اينكه مبادا به رنج و زحمت بيفتد، و در همان حال به او مى‌خندد كه چگونه به زحمت افتاده است، و اين وعده شيطان با غفلت انسان از ياد خدا همراه است به تصوّر اينكه در حالات بعدى به خدا پناه خواهد برد، و پس از فراغت از جمع آورى مال به ياد خدا خواهد بود، و اى بسا كه موفّق نمى‌شود، در همين زمينه گفته‌اند: