ستايش ثروت و جمع بين ستايش و نكوهش آن‌

بدان كه خداوند در چند مورد از قرآن، از مال تعبير به خير كرده و فرموده است:

«... اگر [خيرى‌] را به وصيّت باقى گذاشته باشد (1) ...» پيامبر خدا 6 فرمود: مال شايسته براى مرد شايسته خوب است (2). و آنچه در اجر صدقه و حجّ رسيده است. بر اساس مال است و بدون مال دسترسى بدان ممكن نيست. خداى متعال فرموده است: «... و گنجشان را به وسيله رحمتى از جانب پروردگار استخراج كنند (3) ...» و نيز خداوند از باب منّت به بندگان فرموده است:

«كمك مى‌كند شما را به مالها و پسران و براى شما بهشتها و رودها را قرار مى‌دهد (4).».

و پيامبر فرمود: تنگدستى نزديك است به كفر انجامد (5). و اين سخن در ارتباط با مال و ثروت است، و نمى‌توانى به موردى كه مال دنيا هم ستايش و هم نكوهش شده است واقف شوى مگر اينكه حكمت و مقصود از مال و همچنين آفات و زيانها و پيامدهاى آن را بشناسى. بر تو روشن شود كه مال از جهتى خير است و از جهتى شر، و از آن جهت كه خير است، مورد ستايش و از آن جهت كه شرّ است مورد نكوهش است و براستى ثروت و مال خير محض و شرّ محض نيست بلكه وسيله‌اى براى هر دو است، و چيزى هم كه اين شرايط را دارد، ناچار،