آن شك نمى‌كنند و در آن جهت حيله نيست؛ مانند تبديل شدن عصا به مار. زنده كردن مرده و به سخن آوردن جمادات و حيوانات اهلى و درندگان و پرندگان كه پيوسته بوده است و خبر دادن از غيب و انجام خارق العاده مانند قرآن در بلاغتش و باز داشتن مردم از آوردن مثل آن، اگر چه اكثر مردم با استدلال مى‌دانند كه قرآن معجزه است. و به اين خاطر، خداوند متعال در باره قوم فرعون كه معجزات حضرت موسى- 7- را ديدند فرموده است: وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَيْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ ظُلْماً وَ عُلُوًّا[1].

برهانى قوى در اعجاز قرآن‌

(1) اگر گفته شود چه چيز موجب انكار شما مى‌گردد چنانچه دارويى باشد كه اگر به شخصى مرده تزريق شود زنده گردد و اگر در ميان عصا گذاشته شود مار شود و اگر حيوانى آن را بنوشد سخن گويد و اگر انسان آن را بياشامد بليغ شود و به آوردن مانند قرآن قدرت پيدا مى‌كند؟

در پاسخ مى‌گوييم: در اين صورت يا مردم اين دارو را مى‌توانند بشناسند يا نمى‌توانند، اگر بتوانند، بايد دستيابى به آن ممكن باشد و بشود توسط آن با قرآن معارضه كرد كه در اين صورت قرآن نمى‌تواند معجزه باشد و اگر نشود به آن دست يافت، پس بايد دستيابى به آن معجزه باشد؛ زيرا در اين صورت فهميده مى‌شود كه بايد خداوند مردم را به آن آگاه كند و خداوند نيز جز فرستاده‌اش كسى را به آن آگاه نمى‌گرداند و با اين وسيله صدق او فهميده مى‌شود. و اينكه اين قرآن از جانب خود او نيست بلكه خداوند آن را نازل كرده است.

همين طور دوايى كه بشود با آن مرده را زنده كرد، در اين صورت آيا دستيابى به آن ممكن است يا نه؟ اگر دستيابى به آن ممكن نباشد، آن چيز براى پيامبر و وصى او معجزه مى‌شود؛ زيرا دانسته مى‌شود كه خداوند او را مطلع ساخته است و با اين‌

[1] سوره نمل، آيه 14.