بودن آن است.

4- جماعتى هم از جهت عدم اختلال و تناقض در قرآن كه عادتا نمى‌تواند خالى از آن باشد، معجزه دانسته‌اند.

5- عده‌اى هم آن را از جهت اينكه شامل اخبار از غيب است معجزه مى‌دانند.

6- برخى ديگر نيز گفته‌اند: قرآن معجزه است؛ چون نظم مخصوص به خود را دارد كه مخالف معهود است.

7- اكثر معتزله گفته‌اند: تأليف و نظم قرآن معجزه مى‌باشد نه به جهت اينكه خدا خلقش را از آوردن مثل آن عاجز كرده كه در اين صورت ممكن بود خداوند اين را برطرف كند و مردم بر آن قادر مى‌شدند، بلكه محال بودن وقوع آن از آنان است، مانند محال بودن ايجاد كردن اجسام و رنگها و مانند خوب ساختن كسى كه به مرض پيسى و برص گرفتار است، بدون دارو و دوا.

اگر بگوييم كه همه اين وجوه هفتگانه هر كدام يك وجه قرآن است، بهتر مى‌باشد[1].

(1)

نظر سيد مرتضى (ره) در اعجاز قرآن‌

(2) سيد مرتضى- رحمه اللَّه- استدلال كرده است كه خداوند سبحان مردم را از معارضه با قرآن باز داشت و عدول آنان، به اين جهت بود نه اينكه فصاحت قرآن خارق العاده باشد؛ چون فرق گذاشتن ميان دو چيز، موقوف بر اين نيست كه شخص، صاحب قريحه و اهل فن باشد، بلكه ديدن آن دو كفايت مى‌كند، چنانچه در فرق گذاشتن ميان ابريشم و پشم لازم نيست به ماهرترين بزّاز رجوع كنيم، بلكه نياز به فكر دقيق است و ما هم به اندازه علممان به فصاحت ميان شعر امرئ القيس و ساير شاعران فرق مى‌گذاريم و نيازى نيست در اين فرق گذاشتن به اينكه مراجعه نماييم به كسى كه در نهايت فصاحت است، بلكه با تفكر مى‌توانيم اين تفاوت را

[1] بحار الأنوار: 92/ 127.