عالم است، و هرچه آگاهى انسان از هشدارها و
تهديدهاى گوناگون كمتر باشد، عذرش بيشتر خواهد بود، و آنكه نمىداند، هرگز مانند
كسىكه مىداند نخواهد بود.
من اين سخن را خود از آنان شنيدم و دانستم كه از نيرنگهاى شيطان
ملعون است. از اينرو آنان را از روايتى كه شيخ حرّ- رحمه الله- در الجواهر السنية
فى الاحاديث القدسية نقل كرده است، آگاه ساختم؛ مضمون اين روايت- كه ريشه اين شبهه
را بركنده و اساس آنرا باطل مىگرداند- آن است كه خداوند سبحان فرمود:
[با اميد به عمل كردن، چگونه عمل كردن را بياموزيد]
نگوئيد: از آن بيم داريم كه فراگيريم و عمل نكنيم؛ بگوئيد:
مىآموزيم و اميد داريم [به آموختههاى خويش] عمل نمائيم. همانا من
به شما [علم و دانش] عطا نكردم مگر براى آنكه شما را به واسطه آن مورد رحمت خويش
قرار دهم.
اين خطاب الهى بساط اين شبهه را برچيده است؛ و اگر نبود دسيسههاى
شيطان مجالى براى اشتباه نبود تا به برطرف نمودن آن نياز افتد؛ در هرحال اين بيان
الهى براى ابطال آن كفايت مىكند.
رابطه علم و عمل و برترى علم
[علم بدون عمل سودى نمىبخشد]
براى روشن شدن حقيقت درباره علم و عمل و فائده هركدام، و براى آنكه
فضيلت علم اخلاق و نتايج آن آشكار شود، توضيح بيشتر اين است كه: علم بدون عمل