responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : شرح بوستان نویسنده : خزائلى، محمد    جلد : 1  صفحه : 374

كنون كرد بايد عمل را حساب،

نه وقتى كه منشور[1] گردد كتاب‌

كسى گرچه بد كرد[2] هم بد نكرد،

كه پيش از قيامت غم خود بخورد

گر آئينه‌[3] از آه گردد سياه،

شود روشن آئينه دل به آه‌

بترس از گناهان خويش اين نفس،

كه روز قيامت نترسى ز كس‌

حكايت (17) [غريب آمدم در سواد حبش ....]

غريب آمدم در سواد حبش‌[4]،

دل از دهر، فارغ سر از عيش، خوش‌

به ره بر يكى دكه‌[5] ديدم بلند،

تنى چند مسكين بر او پاى بند

بسيج سفر كردم اندر نفس‌

بيابان گرفتم چو مرغ از قفس‌

يكى گفت: كاين بنديان شبروند

نصيحت نگيرند و حق نشنوند

چو بر كس نيايد ز دستت ستم،

ترا گر جهان شحنه‌[6] گيرد چه غم؟

نياورده عامل غش اندر ميان،

نينديشد از رفع‌[7] ديوانيان‌

وگر عفتت را فريب است زير،

زبان حسابت نگردد دلير

نكونام را كس نگيرد اسير،

بترس از خدا و مترس از امير

چو خدمت پسنديده آرم به جاى،

نينديشم از دشمن تيره راى‌

اگر بنده كوشش كند بنده‌وار،

عزيزش بدارد خداوندگار


[1] منشور گردد كتاب: مقتبس است از آيه 13 سوره اسراء« وَ نُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ كِتاباً يَلْقاهُ مَنْشُوراً»

[2] كسى گرچه بد كرد ...: هرگاه شخصى از روى نادانى بدى كند، اگر در انديشه قيامت باشد و غم آن خورد، كار بدى نكرده است.

[3] - گر آئينه ...: راست است كه آئينه بوسيله آه و دميدن بر آن سياه مى‌گردد، اما آئينه دل اين تفاوت را دارد كه با آه توبه و پشيمانى روشن مى‌گردد.

[4] سواد حبش: سواد كه معنى اصليش سياهى است بر شهر به مناسبت آنكه از دور سياه در نظر ميآيد، اطلاق ميگردد. در حديث است« عليكم بالسواد الاعظم». حبش مفردش حبشى و جمع آن حبشان( با ضمه اول) اهل اتيوپى. همچنين اتيوپى را حبشه يا حبش مينامند اصل اين لفظ« آبسينى،ainyssebA يونانى است. پايتخت حبشه آديس آبابا( شهر گل) است پادشاهان قديم آنرا نجاشى ميناميدند و پادشاهان فعلى آن از خاندان هيلاسلاسى هستند.

[5] دكه:( با فتح دال) جاى مسطحى آماده براى نشستن در فارسى« دكان».

[6] شحنه:( با كسر شين) مأمور انتظامى- داروغه. مراد از« جهان شحنه» در اينجا خداوند داور است.

[7] ( رفع ديوانيان): رفع يا رفع قصه، عرض حال، شكايت. رفع ديوانيان يعنى رسيدگى دولتى‌ها به كارها

نام کتاب : شرح بوستان نویسنده : خزائلى، محمد    جلد : 1  صفحه : 374
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست