جايز نيست.

هفتم‌ آن كه مأموم تقدّم بر پيشنماز نكند يعنى جاى ايستادن او نزديكتر بقبله نباشد امّا در پهلوى پيشنماز ايستادن او جايز است و بعضى از مجتهدين آن را نيز جايز نمى‌دانند[1] و اگر سجده‌گاه مأموم به واسطه درازى قدّ او بقبله نزديكتر باشد بعضى از مجتهدين نماز مأموم را جايز مى‌دانند[2] و هم چنين هر گاه مأمومين بر دور كعبه نماز گذارند جايز نيست كه احدى از ايشان به كعبه نزديكتر باشد از پيشنماز و اگر در اندرون خانه كعبه نماز گذارند جايز است كه يك صف در پس سر پيشنماز و يك صف در پيش ايستند روبروى پيشنماز و جايز است كه بر دور پيشنماز ايستند و او در ميان دايره ايستد و اگر كشتى كه مأمومين در آن نماز گذارند به وزيدن باد مقدّم بر كشتى پيشنماز شود واجب است كه مأمومين نيّت انفراد كنند كه اگر بر نيّت جماعت نمايند نماز ايشان باطل است.

هشتم‌ آن كه مأموم از پيشنماز بسيار دور نباشد[3] به حيثيّتى كه بخلاف عادت رسد امّا اگر بعضى از مأمومين به واسطه تعدّد صفها بسيار دور شوند قصور ندارد.

نهم‌ آن كه مكان پيشنماز از مكان مأمومين آن قدر بلند نباشد كه نتوان آن را كام زدن‌[4] امّا جايز است كه مكان مأموم بلندتر باشد از مكان پيشنماز به زياده از يك كام امّا هر گاه زمين سر بالا يا سراشيب باشد نماز جماعت در آن جايز است خواه مأموم بلندتر باشد و خواه پيشنماز.

دهم‌ نيّت اقتدا كردن بعد از آن كه پيشنماز تكبير احرام بگويد و اگر بى‌نيّت اقتدا متابعت كند و امرى كه بر منفرد واجبست مثل ذكر ركوع و سجود به جا نياورد نماز او باطل است امّا بر پيشنماز نيّت پيشنمازى واجب نيست مگر در نمازى كه جماعت در آن واجبست مثل نماز جمعه كه در آن بر پيشنماز نيّت نماز جماعت واجبست.

يازدهم‌ آن كه پيشنماز نزد مأمومين معيّن باشد پس اگر دو پيشنماز نماز گذارند و ماموم بيكى غير معيّن اقتدا كند نماز او باطل است.

دوازدهم‌ آن كه پيشنماز زياده از يك شخص نباشد پس اگر اقتدا بدو شخص كند نماز او باطل است امّا اگر پيشنمازى را بى‌هوشى يا حدثى واقع شود در اين صورت به واسطه اين عذر ماموم را جايز است كه در باقى نماز اقتدا به پيشنماز ديگر كند و بعضى از مجتهدين برآنند كه بى‌عذر نيز جايز است در اثناى اقتدا به پيشنماز عدول به پيشنماز ديگر كردن خصوصا اگر پيشنماز دويّم افضل و اتقى باشد.

سيزدهم‌ آن كه مأموم پيشنماز را بيند يا شخصى از مامومين را بيند كه پيشنماز را بى‌واسطه بيند بواسطه يا به وسايط پس اگر پرده يا ديوارى حايل باشد به حيثيّتى كه مأموم نه پيشنماز را بيند و نه كسى را كه به واسطه يا به وسايط

[1] و احوط نيز جايز نبودن است صدر دام ظلّه

[2] و احوط جايز نبودن است صدر دام ظلّه

[3] به ملاحظه خبرى كه تحديد دورى را بما لا يتخطى فرموده البته زياده بر خطوه متعارفه از سر ماموم تا موقف امام دور نباشد صدر دام ظلّه العالى

[4] بلكه مقدارى كه آن را عرفا بلندتر از مكان مأمومين مى‌كوبند نباشد صدر دام ظلّه العالى