responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : اللباب (شرح فارسی بر خلاصه الحساب شيخ بهائى) نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    جلد : 1  صفحه : 118

ترجمه: و اگر كسر در هردو طرف بود و عدد صحيح يا با هردو يا تنها با يكى از آندو همراه بوده و يا اصلا عدد صحيح در هيچكدام از طرفين وجود نداشت قاعده اينستكه در صورت بودن عدد صحيح يا كسر ابتداء بايد آنرا تجنيس نمود و سپس مجنّس‌ها را در مجنّس‌ها ضرب مى‌كنيم و اگر عدد صحيح با كسر مضروب فيه همراه نبود و فقط همراه مضروب عدد صحيح داشتيم مجنّس مضروب را در صورت كسر ضرب مى‌كنيم و اگر عدد صحيح با هيچكدام همراه نباشد صورت كسر را در صورت كسر ضرب مى‌كنيم و حاصل ضرب حاصل اوّل ما مى‌باشد و بعد مخارج را در مخارج ضرب كرده و آن حاصل دوّم مى‌باشد، سپس حاصل اوّل را بر حاصل دوّم تقسيم مى‌كنيم مشروط باينكه حاصل اوّل از دوّم بزرگتر باشد و در فرضى كه از آن كمتر باشد بآن نسبتش مى‌دهيم و خارج قسمت عدد مطلوب ما مى‌باشد، بنابراين حاصل ضرب دو عدد صحيح و نصف در سه عدد صحيح و ثلث، هشت عدد صحيح و يك سوم مى‌باشد و حاصل ضرب دو عدد صحيح و يك چهارم در پنج ششم يك عدد صحيح و هفت هشتم است و از ضرب سه چهارم در پنج هفتم نصف و ربع سبع بدست مى‌آيد.

شرح‌ و اگر كسر در دو طرف ضرب بود يعنى هم مضروب و هم مضروب فيه كسر بوده و نيز همراه هر دو يا يكدام عدد صحيح آمده باشد شرح هر دو صورت قبلا گذشت فقط در اينجا بشرح مثالهاى در متن مى‌پردازيم و براى اينكه بطول نكشد فقط عمليّات آنرا ذكر مى‌كنيم.

مثال اوّل‌

مثال دوّم‌

نام کتاب : اللباب (شرح فارسی بر خلاصه الحساب شيخ بهائى) نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    جلد : 1  صفحه : 118
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست