نام کتاب : ترجمه مصباح الانس ابن فناري (شرح مفتاح الغيب صدرالدين قونوى) نویسنده : خواجوي، محمد جلد : 1 صفحه : 569
غيبى است، و فناى اين عالمى كه پس از آن حشر
خواهد آمد بستگى به اين پوشيدگى و احتجاب دارد و برخى از فاضلان آن را دولت ستر و
فترت (پوشيدگى و فاصله ميان دو دولت و يا دو نبى)- در مقابل دولت عز و كشف
(ارجمندى و آشكارى)- ناميدهاند و خود راز آن را نمىدانند، چون آن بر اساس قول به
جميع رنگهاى انواع كمالات اسمائى است؛ نه مانند پنهان بودن اطلاقى اول كه اين
كمالات در احديتش مستهلك بودهاند. اين چيزى بود كه نزد من بود و خدا به مراد
كاملان دانا است.
876/ 4 و اما حركت رجوع پنجگانه خنّس (ستارگان سيّار) نظير رجوع
احكام اصول اسماء چهارگانه الوهىاند كه در نزد اهل حجاب و محجوبان از حق تعبير
مىشود به حيات و علم و اراده و قدرت- با پنجمى چهار تا كه عبارت از حكم مرتبه
جامع آنها (يعنى احكام) است به (رجوع) ذات مقدس به سرّ:
وَ إِلَيْهِ يُرْجَعُ الْأَمْرُ كُلُّهُ، يعنى: تمام كار به
سوى او باز مىگردد (123- هود)- لذا حكم حالت پوشيدگى و حجابيّت را به مرتبه غيب
ذات- به واسطه بازگشت تجلى به عالم فنا شده- آشكار مىسازد، براى اينكه اين حقايق
چهارگانه فروع مقام احدىاند كه از آن گاهى به مرتبه ذات و توابع ذات تعبير
مىشود.
877/ 4 بدان كه ما متعرّض اقسام ديگر از حركات- به واسطه روشن بودن
آنها- نشديم، و گذشت كه حركت مستمر و يا دائم الحكم عبارت است از صورت توجه الهى
اسمائى براى ايجاد آنچه كه ظهور كمالات اسماء و حقايق بستگى بدان دارد؛ و نيز
تفاوت آن (حركت) كه اساسش بر تفاوت قوه اسماء است كه مظاهر آنها اين ستارگان و
احاطه آنها (اسماء) و فزونى شمار رقايق آنها و تناسب آنها؛ كه در آنها تفاوت
مراتبى كه افلاك آنها صور و مظاهر آنها (اسماء) اند اعتبار شده است، پس دانسته
مىشود كه عرش و طبيعت كلى چون دو مظهر الهى دائم الحكماند، به دوام آن دوام
دارند و به قوه آن قوىاند- بر عكس عنصرىها از فلكىها و مولّدات-
878/ 4 و گفتيم كه چون عرش محل استواء رحمانى و الفنجگاه وجود عام و
مظهر اول براى تماميت ظهور است، صورتش مثال مطلق حقيقت الوهى و همانند آن است، و
اما قواى چهارگانه طبيعى كلى آنكه خاص برجهاى دوازدهگانه آن (عرش) و كيفيات
منسوب به آنها مىباشد؛ و نيز ارواح برجهاى آن از فرشتگان؛ مثل و نظاير حقايق
الوهىاند؛ و آنها اسماء
نام کتاب : ترجمه مصباح الانس ابن فناري (شرح مفتاح الغيب صدرالدين قونوى) نویسنده : خواجوي، محمد جلد : 1 صفحه : 569