بيرون از دايره اعتدالاتى كه از جهت شرع و يا عقل معلوم و مشخص است و به ويژه زبان كه دو طهارت دارد: اولين به وسيله سكوت و خاموشى از آن‌چه كه قابل توجه نيست (سخن بى‌ارزش) دومين به واسطه مراعات عدل در آن‌چه از امور كه تعبير از آن مى‌كند، يعنى جايز نيست كه در بيانش چيزى كم بگذارد و يا توصيف چيزى را كه در او نيست بكند، زيرا اين ظلم است و از نوع گواهى به دروغ، اينها طهارتهاى ظاهرى بود، و اما طهارتهاى باطنى:

64/ 2 نخست طهارت خيالش است از اعتقادات فاسد و تخيلات باطل و تاخت و تاز در ميدان اميدها و آرزوها.

65/ 2 دوم طهارت ذهنش است از افكار باطل و تصورات غير واقعى و غير سودمند.

66/ 2 سوم طهارت عقلش است از مقيد ساختن به نتايج افكار (ديگران) و عجايب علوم و اسرار؛ در آن‌چه كه اختصاص به معارف الهى و انبساط فيض منبسط او بر ممكنات دارد.

67/ 2 چهارم طهارت قلب است از دگرگونى و از حالى به حالى گشتن؛ كه خود تابع پراكندگى و تفرق بال است به سبب سرگرميها و مشغول شدن (به امور بيهوده) كه موجب پراكندگى اراده و سستى عزم مى‌شود.

68/ 2 پنجم طهارت نفس است از آرزومنديها و مشتاق شدن‌هايش (به امور باطل) و بلكه از عينش، چون نفس خميره و مايه اميدها و آرزوها و اشتياق‌ها است.

69/ 2 ششم طهارت روح (يعنى آرزومنديش) است به بهره‌وريهاى شريف و عالى كه از حق تعالى اميد دارد؛ يعنى معرفت او و قرب و نزديكى به او و مشاهده او و ديگر نعمت‌هاى روحانى.

70/ 2 هفتم طهارت حقيقت انسانى است از فقدان آن‌چه كه در جمعيت است، و همين طور از تغيير صورت آن‌چه كه از حق متعال به او مى‌رسد، يعنى از (فقدان) آن‌چه كه حال تعيّنش در علم حق تعالى در ازل بر آن حال بوده، البته از آن جهت كه آن علم صفت حق تعالى است- نه از جهت علم او به زيد ناقص- زيرا اين نيز از علم حق تعالى است؛ ولى از آن جهت كه صفت زيد است.