و به حضرت امام جعفر صادق 7 گفتند: قومى از شيعيان شما قصد معصيت مى‌كنند و مى‌گويند كه: به خدا امّيد داريم‌[1]! آن حضرت فرمودند كه: دروغ مى‌گويند و از شيعيان ما نيستند، اينها جمعيند كه آرزوها بر ايشان غالب شده. و هركه امّيد به چيزى مى‌دارد از براى آن چيز عملى مى‌كند و هركه از چيزى مى‌ترسد از آن مى‌گريزد[2].

و فرمودند: مؤمنْ مؤمن نمى‌باشد تا آنكه ترسان و امّيدوار باشد. و خايف و راجى نمى‌باشد تا آنكه عمل كند از براى آنچه مى‌ترسد و امّيد دارد[3].

پس در اين هنگام بنده‌اى كه سعى كند در طاعتها و اجتناب كند از معصيتها سزاوار آن است كه از فضل خدا منتظر تمامى نعمت باشد و تمامى نعمت دخول بهشت است. و هركه گنه‌كار باشد هرگاه توبه كند و تدارك نمايد جميع آنچه از وى سرزده از تقصيرات‌]m .b 47[ سزاوار است كه امّيد قبول توبه داشته باشد[4] هرگاه از معصيت كراهت داشته باشد و معصيت او را دلگير كند و حسنه او را[5] خوشنود گرداند و مَع هذا مذمّت و ملامت خود كند. و هركه رغبت به توبه داشته باشد و مشتاق آن باشد سزاوار است كه از خدا امّيد قبول‌[6] توبه داشته باشد از براى آنكه كراهت از معصيت و حرص بر توبه از اسبابى است كه به توبه مى‌كشاند و امّيد داشتن بعد از تحقّق اسباب مى‌باشد.

فصل [حال كسى كه خوف بر آن غالب شده‌]

امّا خوف عبارت است از متألّم شدن قلب و سوزش آن به سبب توقّع مكروهى در آينده. و هرچند اسباب مكروه بيشتر باشد قوّت خوف و شدّت تألّم قلب بيشتر

[1] - داريم/a واريم.

[2] - الكافي 2: 68 ح 6. عدّة الداعي: 138.

[3] - الكافي 2: 71 ح 11.

[4] -a + و!

[5] -s - دلگير كند و حسنه او را.

[6] - قبول/s a توفيق.