از بركت طبيعت جستجوگر انسان است كه گمشده‌هاى او در بعد مادى و معنوى، يكى پس از ديگرى پيدا مى‌شود و خواست‌هاى او جامه عمل مى‌پوشد، ولى چيزى كه هست روح ناآرام انسان در خواسته‌هاى خود، حدّ و مرز نمى‌شناسد كه با رسيدن به يك حدّ معيّنى از توسن جستجو به زير آيد و در منزل اكتفا به آرامش بپردازد.

انسان همواره گمشده‌اى دارد كه براى يافتن آن تلاش و جستجو مى‌كند:

يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى‌ رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقِيهِ‌[1]

«اى انسان، تو با تلاش و رنج، به سوى پروردگارت مى‌روى و او را ملاقات خواهى كرد.»

اين آيه كريمه بيانگر طبيعت جستجوگر انسان است كه با كلمه «الإنسان» خطابش را شامل همه انسان‌ها نموده و با كلمه «كدحا» كه به‌معناى كوشش مستمر با استفاده از همه قواى بدنى و فكرى براى رسيدن به گمشده مى‌باشد، جستجويش را پيوسته و بى‌وقفه معرفى مى‌كند.

حال بايد ديد گمشده انسان چيست؟

انسان در جستجوى چه چيزى است كه براى يافتن آن تا آخرين لحظات، قبل از «فملاقيه؛ ملاقات خدا» بى‌وقفه تلاش مى‌كند؟

اينجاست كه پاسخ اين پرسش براساس خواستگاه انسان‌ها متفاوت است؛ زيرا براين‌اساس انسان‌ها به دو قسمت كلّى تقسيم مى‌شوند:

«انسان‌هاى مادى‌گرا» و «انسان‌هاى اصول‌گرا».

انسان‌هاى مادى‌گرا، همان‌هايى هستند كه طبيعت جستجوگر آن‌ها سمت و سويى جز مطامع دنيا نمى‌شناسد به تعبير قرآن:

[1] - انشقاق: 6