مى‌يابد، و مى‌تواند بدان وسيله بر تواضع و تسليمش در برابر خداوند استدلال كند، درحالى‌كه به عدالت اجراى هر فرمان رحيمانه از جانب خود به دليل اين‌كه لطفى الهى است در برابر ضعف انسانى ما، اقرار دارد.

و برعكس؛ هركسى كه در خود توان تحمّل مشقّت و تعهّد بر انجام قاطع عملى را ببيند كه در شرايط عادى و يا مشكوك انجام دهد و شايد كه به خدا بگويد: «من مى‌توانم از رحمت تو بى نياز باشم!».

4- بازيچه‌

آيا چيزى در نظر حكمت قرآنى مبتذل‌تر و نابخردانه‌تر از لهو و لعب است؟، و هرچه كه قرآن بخواهد از شأن زندگى دنيوى بكاهد و آن را تحقير كند، آيا جز اين‌كه آن را با اين دو لفظ «لعب و لهو» توصيف كند، چيز ديگرى درباره آن مى‌شد به كار برد؟[1].

باوجوداين، پيامبر 6 از برخى بازى‌هاى ورزشى، مانند تيراندازى و اسب‌سوارى به عنوان بازى‌هاى ارزشمند سخن مى‌گويد، به نقل عثمان، پيامبر 6 فرمود: «هرچه از نوع ياد خدا نباشد، لهو و لعب است، جز چهار چيز: بازى مرد با همسرش، تربيت اسب و تيراندازى و آموزش شنا.»[2].

به گفته برخى از صحابه از جمله در حكمت‌هاى على 7 است: «دل‌ها را شاد كنيد كه اگر ناخشنود باشند كور شوند.»[3]، و از سخنان ابو درداء است: «همانا من اندكى خودم را با بازيچه سرگرم مى‌كنم تا بر انجام حق كمكم كند.»[4].

[1] - انعام( 6) آيه 32:« وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلَّا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ.»- زندگى دنيا چيزى جز بازى و سرگرمى نيست.

[2] - ر ك: الجامع الصّغير سيوطى: 2/ 93، نسائى در: 6/ 185، چاپ حلبى و 6/ 222، حديث 3578 روايت كرده است:« و لهو و لعب ممنوع است، جز در سه چيز: تربيت اسب، بازى با همسر و تيراندازى با تيركمان»- مترجم به عربى. ر ك: مجمع الزّوائد:

8/ 269؛ مسند احمد: 4/ 146؛ فيض القدير: 5/ 23؛ نصب الرّايه: 4/ 273؛ البيان و التّعريف: 2/ 146؛ المحلّى: 9/ 56؛ كتاب الأمّ: 6/ 208؛ المعجم الأوسط: 8/ 119، حديث 8147؛ المعجم الكبير: 2/ 193، حديث 1785.

[3] - ر ك: المهذّب البارع، ابن فهد حلّى: 3/ 173؛ شرح صد كلمه بحرانى: 165؛ ادب الإملاء و الاستملاء سمعانى: 1/ 68؛ عوالى اللئالى: 3/ 296، حديث 70؛ الجامع الأخلاق الرّاوى و آداب السّامع: 2/ 129، حديث 1389.

[4] - ر ك: احياء علوم الدّين: 4/ 364.