مهمى چنين و چنان در پيش دارم كه جماعتى مانع مى‌شوند، اكنون بفتوى مى‌پرسم- شريعت چه دستورى مى‌دهد؟ شايد كرد يا نه؟ اگر آن كارها و مهمات، صلاح و پسنديده بود، فتوى بنويسند وگرنه گويند كه نشايد- پس معلوم شد كه فتوى كار پسنديده است زيرا كه چون مفتى فتوى نوشت، هيچكس اعراض نتواند كرد. لا جرم فتوى و فتوت را معنى يكى است، و آنكس كه اهل فتوت است، بايد كه همچنان پسنديده بود، با عدل و انصاف و داد».

همين مصنف در جايى ديگر مى‌نويسد «صاحب فتوت پيوسته دست بسخاوت و مروت و ايثار گشاده دارد، بقدر دسترس او، و تكلف نكند و هيچ چيز دريغ ندارد و مادام سفره گشاده دارد برعادت خانقاه، و فتوت خانه هم بر مثال خانقاه است زيرا كه صاحب فتوت بدست كسب مى‌كند ... و بنا كننده خانقاه است ... و هر آينده و شونده بايد كه از آنجا نصيب يابد و فايده برگيرد و از طعام و شراب و كسوت و پا- افزار و نفقت و علم و حلم و حكمت و معرفت و على هذا ... بايد كه بقليل و كثير بقدر وسعه طاقت از آنچه دسترس باشد، نصيبه‌اى بخلق خدا برساند.»[1]

در تحفة الاخوان تأليف عبد الرزاق كاشانى (م 736 ه) نيز زير عنوان «در بيان حقيقت فتوت» مى‌خوانيم:

«فتوت عبارت است از ظهور نور فطرت و استيلاء آن بر ظلمت نشأت تا تمامت فضايل در نفس ظاهر شود و رذايل منتفى گردد چه فطرت انسانى هرگاه كه از آفات و عوارض صفات و دواعى نفسانى سلامت يابد، و از حجب غواشى طبيعى و قيود علايق جسمانى رهايى پذيرد، صافى و منور گردد و مستعد و مشتاق كمال شود و از مقاصد دنى و مطالب خسيس استنكاف نمايد و ازرذايل اوصاف و ذمايم اخلاق، اعراض لازم شمرد و از حصار حطام دنيوى و ملابس قواى غضبى و شهوتى، كناره گيرد و بهمت عالى از امور فانى ترقى‌

[1] - رسايل جوانمردان، ص 98، 104، 125.