responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 2  صفحه : 896

لشكر انبوهى از مسلمانان نامه 36 409 «الستم فى مساكن من كان قبلكم اطول اعمارا... و اكثف جنودا» خ 111 165، آيا نيستيد در خانه‌هاى آنانكه از شما عمرشان زياد و لشكريانشان انبوه‌تر بود

كحل

سرمه. و آن سه مورد در «نهج» آمده است، درباره عبد الملك مروان كه در «شام» گفته شد فرموده: «و الله ليشرّدنّكم فى اطراف الارض حتى لا يبقى منكم الّا قليل كالكحل فى البصر» خ 139 196، به خدا قسم او شما را پراكنده مى‌كند تا نماند از شما مگر اندكى مانند سرمه در چشم، درباره مردگان فرموده: «و اكتحلت ابصارهم بالتراب فخسفت» خ 221 340، چشمهاى آنها با خاك سرمه كشيد تا فرو رفت، درباره بعضى فرموده: «نومهم سهود و كحلهم دموع» خ 2 47 خوابشان بيدارى و سرمه‌شان اشكهاست

كدح

راغب گويد: كدح تلاش توأم با رنج است

در اقرب الموارد گويد: «و قيل الكدح جهد النفس فى العمل»

گويند: كدح خود را به زحمت انداختن در كار است، به هر حال معنى رنج و زحمت در آن ملحوظ است، از اين ماده هفت مورد در كلام حضرت يافته است، درباره خلافت ابو بكر فرموده: «يهرم فيها الكبير و يشيب فيها الصغير و يكدح فيها مؤمن حتّى يلقى ربّه» خ 2 48، در ظلمت خلافت او، پيران فرسوده و كودكان پير و مؤمن تا رسيدن به پروردگار خود در رنج بود.

كدوح: (مثل عقول) جمع كدح به معنى خدش و خراش است، ظاهرا درباره زمان عبد الملك فرموده: «و بدا من الايام كلوحها و من الليالى كدوحها» خ 101 147، و آشكار مى‌شود روزهاى عبوس و شبهاى پر رنج و زخم زننده و در مقام نصيحت فرموده: «فاحذروا حذر الشفيق الناصح و المجدّ الكادح» خ 161 230 حذر كنيد مانند حذر كردن خائف خالص و جهد كننده تلاشگر

كدر

كداره و كدورة: تيره شدن و آلوده شدن نقيض صاف و خالص شدن. شش مورد از آن در «نهج» ديده مى‌شود، درباره دنيا فرموده: «و كدر منها ما كان صفوا» خ 52 89، آنچه از دنيا صاف و خالص بود، تيره و آلوده گرديد.

«كدر» (مثل كتف) آب تيره و آلوده. درباره اهل جاهليت فرموده: «تشربون‌

نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 2  صفحه : 896
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست