responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 2  صفحه : 1109

هور

سقوط و انهدام:

«هار البناء: انهدم و سقط»

«انهيار»: انهدام. آن تنها دو بار در «نهج» بكار رفته، درباره زمان جاهليّت فرموده است: «عصى الرحمان و نصر الشيطان و خذل الايمان فانهارت دعائمه» خ 2 46، در آن روزگار خدا مورد عصيان، و شيطان مورد نصرت قرار گرفته و ايمان مخذول شده و اركانش ساقط و منهدم شده بود. «شفا جرف هار» خ 105 152 كنار نهر مشرف بسقوط.

هول

ترساندن و ترسيدن از كاريكه نمى‌داند چه پيش مى‌آورد:

«هاله الامر: افزعه»

- «الهول: المخافة»

مواردى از آن در «نهج» آمده است چنانكه فرموده: «و من هاله ما بين يديه نكص على عقبية» حكمت 31 هر كس او را كاريكه در پيشرو دارد به هول و فزع آورد، به عقب بر مى‌گردد. هائل: به فزع آورنده «قصيف هائل» خ 109 فريادى رعب آور «اهاويل» هولها و رعبها، آن جمع الجمع است يعنى جمع هول، اهوال و جمع اهوال اهاويل است: «اشهد ان لا اله الّا الله... شهادة... ندخّرها لا هاويل ما يلقانا» خ 2 46

هوم

هامه: سر هر شى‌ء، جمع آن هام و هامات است در لغت آمده:

«الهامة: رأس كلّ شى‌ء، ج: هام و هامات»

آن بارها در «نهج» آمده است.

به وقت تشويق به جهاد فرمود: «و عضّوا على الاضراس فانّه انبى للسيوف عن الهام» خ 124 180 دندانها را بر هم بفشاريد كه آن «كند كننده» است شمشيرها را از مؤثر شدن در كاسه سر. و نيز فرموده: «و ضرب يفلق الهام و يطيح العظام» خ 124 181، ضربتى كه كاسه سر را مى‌شكافد، و استخوانها را مى‌پراند. «تطير منه فراش الهام» خ 34 در «فرش» گذشت. «تطأون فى هامهم» خ 221 در كاسه سر مردگان قدم بر مى‌داريد.

هون

(مثل قول) آسانى.

«هان عليه الامر: سهل»

هيّن آسان. «اهون» آسانتر، «هون» به ضم اوّل و هوان و مهانت: ذلّت و خوارى. مواردى از آن در «نهج» آمده است، درباره دنيا فرموده: «فانّها دار قلعة و ليست مدار نجعة... غرّت بزينتها، هانت على ربّها» خ 113 167، دنيا خانه لغزش و عدم قرار است، محلّ اقامت نيست با زينتش مردمان را فريفته و بر خدا خوار و ذليل است.

نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 2  صفحه : 1109
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست