نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 1 صفحه : 90
قرارگاه
انسانها و محّل حركت و جنبيدن حشرات و چهارپايان كردهاى... اگر ما را بر دشمنان
پيروز گرداندى از تجاوز و ظلم دورمان بدار و براى حق استوارمان گردان، «انام» جمعا
پنج بار در «نهج» آمده است.
انن:
انين
ناله مريض، در دعاى استسقاء فرموده: «اللهم فارحم
انين الانّة و حنين الحانّة، اللهم فارحم حيرتها فى مذاهبها و انينها فى موالجها» ح
115، 171، خدايا رحم كن به ناله گوسفندان و ناله شتران، خدايا رحم كن به سرگردانى
آنها در راههايش و به نالهشان در آغلهايشان. «آنة»: گوسفند، «حانّه» شتران
«موالج» محلهاى دخول، ظاهرا منظور از آنّه و حانّه مطلق گوسفند و شتر است. و
آنحضرت صلوات الله عليه به برادرش عقيل فرموده: «ثكلتك
الثواكل يا عقيل اتئنّ من حديدة احماها انسانها للعبه و تجرّنى الى نار سجرّها
جبارها لغضبه أتئنّ من الاذى و لا ائنّ من لظى» خ 224، 347 زنان پسر مرده
در عزايت بنشينند يا عقيل آيا ناله مىكنى از آهنى كه انسانى آنرا با كار خود سرخ
كرده و مرا مىكشى به آتشى كه خداى جبّار براى غضب خود سرخ كرده است آيا ناله
مىكنى با اذيت كمى ولى من ناله نكنم از شعله خالص آتش اين مادّه با مشتقات آن
جمعا شش بار در «نهج» آمده است.
«آنّة»
اسم فاعل
است از انين به معنى گوسفند گويند
«ماله
حانّة و لا آنّة» او نه شترى دارد و نه گوسفندى.
انى:
(بر وزن فعل) نزديك شدن. رسيدن. «استيناء» از اين
ماده به معنى انتظار يعنى انتظار رسيدن و نزديك شدن است امام 7 درباره
طلحه و زبير فرموده «و لقد استثبتهما قبل القتال و
استأنيت بهما امام الوقاع» خ 137، 195 از آنها قبل از جنگ خواستم كه
برگردند و انتظار كشيدم براى آنها پيش از جنگ و عجله در جنگ نكردم. و به عامل
صدقات مىنويسد: «فاذا اخذها امينك فاوعز اليه الّا
يحول بين ناقة و بين فصيلها... و ليرّفه على اللاغب و ليستأن بالنقب و الظالع» نامه
25، 381. آنگاه كه
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 1 صفحه : 90