responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 1  صفحه : 55

سه بار در «نهج» يافته است: دو محل فوق و نيز خطبۀ ۱۶۳ در رابطه با غروب آفتاب.

اَفْن:

ضعف. نقص. «افن الرجل: ضعف رأيه» اين لفظ فقط يكبار در «نهج» آمده است، آنحضرت خطاب به فرزندش امام مجتبى صلوات اللّه عليه فرموده:

«اياك و مشاورة النّساء فان رأيهنّ الى افن و عزمهن الى وهن» نامه ۳۱، ۴۰۵ از مشورت زنان به پرهيز كه رأيشان به طرف ضعف و عزمشان به سستى است، نظر به اكثريت است استثناهائى نيز دارد.

أقحوان:

بابونه. امام صلوات اللّه عليه در وصف طاووس فرموده: «و مع فتق سمعه خطّ كمستدقّ القلم فى لون الاقحوان ابيض يقق» خ ۱۶۶، ۲۳۸ و در شكاف گوشش خطّى است به باريكى سر قلم و به رنگ گل بابونه بسيار سفيد. در شرح عبده گويد: اقحوان: بانونج سفيد. و در المنجد آمده: «الاقحوان نبات براق زهره مفلّجة صغيرة يشبهون بها الاسنان» و در فرهنگ عميد آمده: بابونه گياهى است خوشبو... داراى گلهاى سفيد، به عربى اقحوان گويند. اين كلمه فقط يكبار در «نهج» آمده است «يقق» بسيار سفيد به قرينۀ «ابيض يقق» منظور از اقحوان گل سفيد آن است نه ساقه‌هاى سبزش

أكد

: تأكيد:

محكم كردن در لغت آمده: «اكّد العهد: اوثقه، اكّد الشىء: قررّه» و نيز آمده: «الاكيد: الوثيق المحكم» ظاهرا فعل آن از ثلاثى مجرّد نيامده است. اين ماده مجموعا چهار بار در «نهج» يافته است، در رابطه با آدم 7 فرموده: «و ليقيم الحجة به على عباده و لم يخلهم بعد ان قبضه مما يؤكّد عليهم حجة ربوبيّته»خ ۹۱، ۱۳۳، خداوند آدم را به زمين آورد... تا به وسيلۀ او بر بندگانش حجت اقامه كند، پس از ميراندن آدم، بندگان خويش را از آنچه حجت ربوبيت را بر آنها تأكيد كند خالى نگذاشت.

اكل:

خوردن. در معانى مردن، پوسيدن و امثال آن به كار رود كه هر يك مصداق بخصوصى هستند. دو نفر غلام را پيش امام آوردند. يكى از غلامان بيت المال بود و ديگرى غلام مردى و هر دو از بيت المال دزديده بودند. حضرت فرمودند: «اما هذا فهو من مال اللّه و لاحد عليه، مال اللّه اكل بعضه بعضا و امّا الآخر فعليه

نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 1  صفحه : 55
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست