روز در ميان. غبيب نام جايى است در بطن وادى رانوناء. پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله نخستين نماز جمعه مدينه را در همين مكان برگزار كرد و مسجد آدينه در آنجا ساخته شد.- «وادى رانوناء».

[غثريانه:

درّه‌اى است بزرگ كه ميان «امّ سلم» (ذى سلم) و «تعهّن» قرار دارد و سيلاب آن از جانب راست در تعهّن مى‌ريزد.

اين همان درّه‌اى است كه در مسير هجرت پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله قرار داشته و ابن هشام از آن به «عثيانه» ياد كرده است.[1]]

(1)

غدره:

(به فتح اول و كسر دوم)، جايى است در حجاز. پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله از اين مكان عبور كرد و چون از نام «غدره» خوشش نيامد، آن را به «خضر» تغيير داد؛ زيرا غدره به معناى تاريك و سياه است.

عرب‌ها مى‌گويند: «ليلة غدره» يعنى شب تاريك و ظلمانى.

(2)

غدير الأشطاط:

روبه‌روى حديبيه است.

- «اشطاط».

(3)

غدير خمّ:

اين كلمه در اصل مأخوذ از «غادر الشى‌ء» است به معناى آن چيز يا آنجا را ترك كرد. غدير فعيل است به معناى مفعول؛ يعنى متروك و رها شده. هر آبى كه از آب باران در آبگيرى (كوچك يا بزرگ) متروك و باقى بماند به آن «غدير» مى‌گويند.

غدير خمّ: جايى است ميان مكه و مدينه در شرق جحفه. امروزه به نام «الغربه» معروف مى‌باشد.- «خمّ».

[چنانكه در منابع اهل سنت و شيعه آمده است پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله در بازگشت از حج در غدير خم توقف كرد و در ميان حج‌گزاران همراه خود، كه شمار آنها را تا بيش از 124 هزار نفر هم گفته‌اند[2] خطبه‌اى ايراد كرد و در آن امير مؤمنان على بن ابى طالب عليه السّلام را به ترتيبى كه در كتب مربوط آمده است، به ولايت منصوب كرد و به همين مناسبت آيه شريفه: الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً ... نازل شد.[3]

«در سه مايلى منطقه جحفه، جايى‌

______________________________
(1). بلادى، ج 10، ص 101، به نقل از ابن هشام، ج 1، ص 491

(2). فى رحاب الغدير، ص 37

(3). مائده: 3

[1] . بلادى، ج 10، ص 101، به نقل از ابن هشام، ج 1، ص 491

[2] . فى رحاب الغدير، ص 37

[3] . مائده: 3