چهار طبيعت‌

لان اللَّه تعالى بنى الاجسام على اربع طبايع و هى المرتان و الدم و البلغم و بالجملة حاران و باردان قد خولف بينهما فجعل الحارين لينا و يابسا و كذلك الباردين رطبا و يابسا.

زيرا خداوند متعال اجسام را بر چهار طبيعت بنا كرده است و آنها عبارتند از صفرا و سودا و خون و بلغم. دوتاى آنها گرم و دوتاى ديگر سرد است و ميان هر دوتاى آنها از لحاظ ديگر نيز اختلاف است يعنى يكى از دو طبيعت گرم‌تر است و ديگرى خشك و يكى از دو طبيعت سردتر است و ديگرى خشك.

دكتر غياث الدين جزايرى متخصص علم غذاشناسى ميگويد:

پزشكان قديم معتقد بودند كه وقتى شخصى غذا ميخورد آن غذا پس از طبخ در معده بكبد ميرود و بچهار جزء تقسيم مى‌شود:

جزء اول كه مايعى زرد رنگ و از سه جزء ديگر سبك‌تر است و در روده مى‌ايستد موسوم بصفراء است.

جزء دوم كمى سنگين‌تر است و بعد از صفرا واقع مى‌شود و آن خونست.

جزء سوم مايه سفيد لزجى است كه آن را بلغم مى‌نامند.

جزء چهارم كه از همه اينها سنگين‌تر است و مانند گل و لاى ميماند سوداء نام دارد.

طبيعت صفراء سرد و خشك، طبيعت خون گرم و تر، طبيعت سوداء سرد و خشك و طبيعت بلغم گرم و تر است.