بخش بر چهار ثم فرق ذلك على اربعة اجزاء من الجسد .. الى مرة السوداء.

پس از آن طبايع را بر چهار جزء بدن تقسيم كرد: بر سر، سينه، پهلو و شكم. خون را بر سر و صورت و چشمها و گوشها و بينى و دهان و دماغ مسلط كرد. بلغم را بر سينه با نيروى باد استيلا داد. صفرا را بر دنده‌هاى پهلو غالب كرد. سودا را بر شكم و احشاء و امعاء سيطره داد.

هر كدام از اين اخلاط غلبه كند آثارش در جاهائى كه فوقا ذكر شد بيشتر مشهود است مثلا:

وقتى خون غلبه كند رنگ رخساره و زبان و چشم سرخ مى‌شود و بيمار بسيار خميازه ميكشد، بزاق دهان شيرين ميگردد، رگهاى گردن متورم مى‌شود، پيشانى چروك بر ميدارد و پوستش كلفت ميگردد، حواس پنجگانه ضعيف و اشياء برنگ سرخ در نظر مى‌آيد.

پيدايش انواع جوشها و خون دماغ و جريان خون از بن دندانها و لثه‌ها نيز دليل بر غلبه خونست.

وقتى صفرا غلبه ميكند نيز داراى علائم بسيارى است كه ظاهرتر از همه عطش زياد و درد پهلو و معده و احساس سوزش است.

وقتى سوداء غالب مى‌آيد شكم به پشت مى‌چسبد و بيمار احساس گرسنگى زياد ميكند.

هنگامى كه بلغم چيره مى‌شود شخص بسيار آروغ ميزند،