مسلمين در مورد اينكه چه كسى پس از پيامبران افضل است اختلاف كرده‌اند. برخى از اهل سنت و برخى معتزله و مرجئه وكل شيعه بر اين عقيده‌اند كه افضل اين امت پس از رسول خدا صلى الله عليه وآله على بن ابى‌طالب است. ما اين قول و عقيده را عينا از برخى صحابه و از جماعتى از تابعين و فقها روايت كرده‌ايم و از حدود بيست صحابه روايت شده كه اكرم الناس بر رسول خدا صلى الله عليه وآله على و زبير بوده‌اند.[1]

5. ابن عبدالبر مى‌گويد:

از سلمان، ابوذر، مقداد، خباب بن ارت، جابر، ابوسعيد خدرى و زيد بن ارقم روايت شده كه على اول مسلمان است و اين افراد همچنين على را از ديگر صحابه برتر و افضل دانسته‌اند.[2]

6. حسن سقاف شافعى در ادامه نقل سخن علما در مورد افرادى از صحابه كه اميرالمؤمنين عليه السلام را برتر از شيخين مى‌دانسته‌اند، مى‌نويسد:

استاد ما علامه محدث عبدالعزيز بن صديق در رساله‌اش به نام «الباحث عن علل الطعن فى الحارث، ص 14» اسامى صحابه‌اى را كه على را بر ابوبكر و عمر برتر مى‌دانسته‌اند جمع كرده است، آن‌جا كه مى‌گويد: كسانى كه معتقد بر افضل بودن على بر تمام صحابه از ابوبكر و ديگران بودند از جمله: سلمان، ابوذر، مقداد، خباب، جابر، زيد بن ارقم، ابوطفيل، عمار، ابى بن كعب، حذيفه، بريده، ابوايوب، سهل و عثمان فرزندان حنيف، ابوهيثم بن تيهان، خزيمة بن ثابت، قيس بن سعد

[1] . الفصل فى ملل والاهواء والنحل، ج 4، ص 90.

[2] . الاستيعاب، ج 3، ص 1090؛ اسد الغابه، ج 4، ص 18؛ تهذيب الكمال، ج 20، ص 480، رقم 4089.