قبيلۀ حمير،چنان است،لغت قبيلۀ بنى تميم،به اين نحو است و...اين، شاهد بر تأييد و تقويت احتمال دوم است.

آيا استعمال لفظ مشترك در اكثر از معناى واحد جايز است؟

لا شك و لا شبهة در اينكه استعمال لفظ مشترك در يكى از معانى آن،جايز است بالاجماع؛اما اگر قرينۀ معين داشته باشيم،آن معناى واحد تعيين مى‌شود؛مثل رأيت عينا باكية.و اگر قرينه نداشتيم،لفظ مشترك مجمل گرديده و بر هيچ‌يك از معانى خود دلالت نمى‌كند؛مثل جئنى بعين.خلافا لبعض العلماء كه مى‌گويند در جميع ظهور پيدا مى‌كند؛به دليل آيۀ يسجد و يصلى كما ذكر فى المعالم.

لا شك و لا شبهه در اينكه استعمال لفظ مشترك در مجموع معانى من حيث المجموع،به طورى كه هريك از معانى جزء المراد باشند(نظير عام مجموعى)،جايز است و دلالتش بر مجموع،بالمطابقة است و بر كل واحد،بالتضمن.اما چنين استعمالى،مجازى است،چون لفظ مشترك،براى تك‌تك معانى،جداگانه وضع شده، اما براى مجموع معانى من حيث المجموع وضع نشده،پس مجاز است.نيز لا شك در اينكه استعمال لفظ مشترك در يك عنوان كلى كه هريك از اين معانى،مصداق آن باشند،صحيح است.مثل استعمال عين در المسمى بعين؛و نامش را«عموم الاشتراك»مى‌گذارند در مقابل«عموم المجاز».

كلام در اين است كه لفظ مشترك را بگوييم و از او تمام معانى‌اش را اراده كنيم، به طورى كه هركدام از معانى،مستقلا مراد باشد؛گويا كه لفظ فقط در همان معنا استعمال شده(به نحو عام افرادى)نه اينكه مجموع روى‌هم‌رفته مراد باشد.آيا چنين استعمالى جايز است يا خير؟

در مسئله،سخنان فراوان و نظريات مختلفى مطرح است.جمعى مى‌گويند:«اين استعمال مطلقا جايز است»و جمعى مى‌گويند:«مطلقا جايز نيست»و جمعى مى‌گويند«در كلام منفى جايز است،دون المثبت»و جمعى مى‌گويند«در تثنيه و جمع جايز است،دون المفرد».اما جناب مظفر مى‌فرمايد:

ما نظر خودمان را بيان مى‌كنيم و آن اينكه:چنين استعمالى جايز نيست