(توضيح:هر لفظى متعلق مى‌خواهد و متعلقش يا از افعال عموم است يا از افعال خصوص.در هر دو صورت،يا متعلق محذوف است يا مذكور(4-2^2).ظرف مستقر،آن است كه متعلقش از افعال عموم باشد و محذوف باشد).به قول ملا محسن:

فان كان عاما مقدرا فمستقر و الا فلغو.

حال اگر قرينه‌اى نداشته باشيم كه دلالت كند بر اينكه آن مقدر چه چيز است،در اينجا كلام مجمل مى‌شود،ولى انصاف آن است كه در 98% موارد،قرينه داريم بر تعيين آن خبر محذوف،اما در بسيارى از موارد،قرينۀ عامه داريم و آن قرينه تقدير گرفتن موجود يا كائن و يا متحقق...است كه اين‌ها از افعال عموم‌اند و به قول معروف، نخود هر آشى هستند و غالب موارد مى‌آيند،مثل:«لا اله الا اللّه»اى لا اله موجود الا اللّه؛ «لا حول و لا قوة»اى لا حول موجود و لا قوة موجود الا باللّه...

و در مواردى هم كه از قرينۀ عامه نتوانيم استفاده كنيم،قرينۀ خاص داريم و آن عبارت است از قرينۀ مناسبت حكم و موضوع كه به مناسبت حكم و موضوع مى‌توانيم بفهميم كه در هر موردى چه كلمه‌اى بايد مقدر باشد.

سپس هفت مثال به اين مناسبت مى‌زنند و در پايان مى‌فرمايند:

قرينۀ مناسبت حكم و موضوع،يك ضابطه و معيار خاصى ندارد كه ما آن معيار را به دست بگيريم به عنوان يك كبراى كلى و بر مصاديقش منطبق كنيم و تنها به توسط ذوق سليم قابل ادراك است كه انسان بفهمد در هر موردى چه چيز مقدر است.

تنبيه و تحقيق

لا يبعد كه در همه جا خبر محذوف موجود باشد اما گاهى نفى تعلق مى‌گيرد به جنبۀ تكوين و گاهى نفى تعلق مى‌گيرد به تشريع.

توضيح اينكه حوادث و جرياناتى كه در عالم به وقوع پيوسته و مى‌پيوندند، دو قسم‌اند:

1.حوادث تكوينى،يعنى امورى كه در جهان خارج تحقق مى‌يابند و واقعيت خارجى دارند و تابع اعتبار و قرارداد نيستند.مثل:احراق براى نار،طلوع براى