فِي الْيَمِ‌ و در درياى نيل بدانكه ان ان مفسره است بجهة آنكه وحى بمعنى قولست و قذف مستعملست در معنى القا و وضع و منه قوله تعالى‌ وَ قَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ‌ و رمى نيز بمعنى القا و وضع مستعملست كقوله (غلام رماه اللَّه بالحسن يافعا اى جعل له الحسن و وضعه فيه) و چون انداختن دريا موسى را بساحل امرى واجب الحصول بود بجهة تعلق اراده الهى بآن از اين جهت حق سبحانه بر سبيل تجوز دريا را نازل منزله ذى تميز مطيع گردانيد و اخراج جواب نموده در مخرج امر و فرمود فَلْيُلْقِهِ الْيَمُ‌ پس بايد كه بيفكند موسى را در دريا و مراد از اين خبر است يعنى تا دريا بيندازد او را بِالسَّاحِلِ‌ بكنار پس تو در اين باب انديشه بخود راه مده كه ضررى و آسيبى بموسى نخواهد رسيد و ببايد دانست كه اولى ارجاع جميع ضماير است بموسى بجهت مراعات نظم قرآنى كه اعجاز است و تحدى و اهتمام در امر آن اهم و اگر چه بعضى ضماير بحسب ظاهر چنان مينمايد كه راجع بتابوت باشد و مقذوف در بحر و ملقى بساحل اگر چه بحسب ذات تابوتست و موسى بالعرض اما اهتمام بشأن موسى اكثر است بجهة آنكه مقصود اصلى از القاء او است نه تابوت و قوله‌ يَأْخُذْهُ‌ جواب فليلقه است يعنى پس بايد كه دريا موسى را بكنار اندازد تا فرا گيرد او را عَدُوٌّ لِي‌ دشمنى كه مرا است‌ وَ عَدُوٌّ لَهُ‌ و دشمنى كه او را يعنى فرعون كه دشمن خدا و موسى بود و تكرار عدو بجهت مبالغه عداوت او است و يا بجهت آنكه اول باعتبار واقع است و ثانى باعتبار متوقع آورده‌اند كه مادر موسى موسى را در صندوق مقير و مقفل نهاده در درياى نيل افكند و گويند اين تابوت را خربيل تراشيده بود القصه چون او را بدريا انداخت جوى عظيم از آن دريا بخانه فرعون ميرفت صندوق از آن جوى بباغ فرعون در آمده و او با زن خود آسيه بر كنار حوض كه در ممر آن جوى بود نشسته بود چون صندوق را بديدند از آن متعجب شده بگرفتند و سر آن باز كرده كودكى ماه روى پرى روى سياه چشم بنظر ايشان در آمده تعجب ايشان زياده شد و از قتاده مرويست كه در چشمهاى موسى ملاحتى تمام بود كه هر كه او را ديدى دوست داشتى فرعون و آسيه كه چشم او را بديدند محبت بسيار در دل ايشان پديد آمد كما قال اللَّه تعالى‌ وَ أَلْقَيْتُ عَلَيْكَ‌ و افكندم بر تو اى موسى‌ مَحَبَّةً دوستى ثابت واقع‌ مِنِّي‌ از من يعنى تخم محبت تو را در سينه‌ها بكاشتيم بحيثيتى كه هر كه تو را ميديد صبر نميداشت بر مفارقت تو و از اين جهت فرعون تو را دوست ميداشت و نميخواست كه از نزد او غايب شوى و آسيه زن او ترا در كنار خود پرورش داده و ميتواند بود كه منى متعلق باشد (بالقيت) يعنى دوست‌