كه من از رسول خدا (ص) پرسيدم كه يا رسول اللَّه وفد خدا چگونه باشد و بچه كيفيت ببهشت روند فرمود كه يا على چون مؤمنان از نزد خدا باز گردند يعنى از موقف حساب او سبحانه فرشتگان باستقبال ايشان بيايند با اشترانى كه پالانهاى ايشان از زر باشد و مهارها از زبرجد بر هر يكى حله‌ها افكنده كه قيمت هر يك از آن از قيمت همه دنيا بيشتر باشد و هر مؤمنى حله از آن بپوشد و بر مركبى نشيند و مركبان رو ببهشت آرند چون بدر بهشت رسند رضوان با تابعان خود روى باستقبال ايشان آورند و گويند سَلامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها خالِدِينَ‌ و ابن عباس فرموده كه (يؤتون بنوق لم ير مثلها و عليها رحال الذهب و ازمتها الزبرجد فيركبون عليها حتى يضربوا باب الجنة) ناقه‌ها بيارند كه هيچ كس مثل آنها نديده باشد و پالانهاى آن از طلا و مهارهاى آن از زبرجد باشد و مؤمنان را بر آن سوار كنند تا بدر بهشت رسند و درهاى بهشت را بزنند و خدمه بهشت در گشوده ايشان را بتكريم و اجلال تمام ببهشت در آرند و بر مواضع خودشان نشانند امام قريشى آورده كه بعضى بر نجايب طاعات و عبادات سوار باشند و برخى بر مراكب هم عليا كه مقاصد ايشان قرب جوار حقتعالى باشد جماعت اولى بهشت جويانند ايشان را به روضه جنان برند و طايفه ثانيه خدا طلبانند ايشان را بقرب الرحمن خوانند چه فرق بسيار است ميان طالب جنان و طالب رحمن و در كشف الاسرار مذكور است كه ممشاد دينورى قدس سره در نزع بود و درويشى در پيش وى ايستاده بود و دعا ميكرد كه خدايا بر او رحمت نماى و بهشت او را كرامت فرماى ممشاد بانك بر وى زد كه اى غافل سى سالست كه بهشت را با شرف و غرف و حور و قصور بر من جلوه ميكنند و من گوشه چشم همت بر او نيفكنده‌ام اكنون كه بدرگاه قرب ميروم از براى من بهشت ميطلبى و ببايد دانست كه اختيار ذكر رحمن در اين سوره در مواضع مذكوره بجهة آنست كه سوق كلام در آن از براى تعداد نعم احسان او سبحانه و شرح حال شاكران آن نعم و بيان مآل ناسپاسان آن و بعد از ذكر احوال اهل ايمان در آن جهان تبيين كيفيت حالات كافران و طاغيان ميفرمايد بقوله‌ وَ نَسُوقُ الْمُجْرِمِينَ‌ و برانيم كافران را إِلى‌ جَهَنَّمَ‌ بسوى دوزخ چنانچه بهايم را رانند وِرْداً در حالتى كه تشنگان باشند مانند شتران تشنه كه بآب وارد شوند و حقيقة ورد مسير جماعت است باب و تسميه عطاش بآن بجهت آنست كه هيچكس به آب وارد نميشود مگر بجهت عطش يا آنكه هم چنان كه دواب كه بآب وارد ميشوند ايشان بدوزخ وارد شوند از ابن عباس و حسن و قتاده روايت است كه ايشان را پياده و تشنه به دوزخ برانند و ابى مسلم گفته كه ورد