ناطقست بآن‌ فَلا تَعْجَلْ عَلَيْهِمْ‌ پس مشتاب بر ايشان يعنى بعذاب ايشان تعجيل مكن تا هلاك شوند و مستريح شوى تو و مؤمنان از شرور ايشان و پاك گردد زمين از فساد ايشان‌ إِنَّما نَعُدُّ لَهُمْ‌ جز اين نيست كه ميشماريم براى ايشان ايام اجال ايشان را عَدًّا شمردنى كه در آن غلط نيست و هر گاه كه آن ايام محصوره و انفاس معدوده ايشان كه ما حصر وعد آن ميكنيم منقضى گردد بر ايشان فرود آيد آنچه مقرر شده از انواع عذاب و عقاب مراد آنست كه چون ايام و انفاس محصوره محدوده ايشان در سرعت انقضا مانند ساعتى است پس خوش حال باش و تعجيل منماى در نزول عذاب بر ايشان و مانند اينست قوله تعالى‌ وَ لا تَسْتَعْجِلْ لَهُمْ كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ما يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا ساعَةً مِنْ نَهارٍ و اين از ابلغ وعيد است و بعضى گفته‌اند كه معنى آنست كه ما ميشماريم اعمال ايشان را و ضبط آن ميكنيم و بر وفق آن همه را جزا و سزا خواهيم داد و مرويست كه ابن عباس چون اين آيه را بخواند بگريست و گفت اخر العدد خروج نفسك اخر العدد فراق اهلك اخر العدد دخول قبرك و در خبر است كه ابن سماك كه واعظ كوفه بود و معروف كرخى در مجلس او بشرف توبه رسيده بود و مرتبه عاليه يافته روزى نزد مامون اين آيه را بخواند و گفت (اذا كانت الانفاس بالعدد و لم يكن لها بالمدد فما اسرع ما تنفد) بعد از آن در وعده اهل تقوى ميفرمايد كه‌ يَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِينَ‌ روزى كه فراهم آريم پرهيزكاران را و جمع كنيم‌ إِلَى الرَّحْمنِ‌ بسوى خداوند بسيار بخشاينده كه مامور ساخته ايشان را برحمت خود يعنى بسوى جنت خود كه دار كرامت است‌ وَفْداً در حالتى كه وارد شوندگان باشند بر او سبحانه يعنى بر منازل قرب خود كه در بهشت داشته باشند هم چنان كه وافدان را بدرگاه ملوك ميبرند ايشان منتظر كرامت و انعامند از ملوك و گفته‌اند كه وفد او ركبانا يعنى در حالتى كه ايشان سواران باشند بر ناقه‌هاى بهشت مراد آنست كه ايشان را سواره ببهشت برند و در خبر آمده كه‌

يركبون على ضحاياهم‌

ايشان بر قربانيهاى خود سوار ميشوند و از امير المؤمنين (ع) روايتست كه‌

و ما يحشرون و اللَّه على ارجلهم و لكنهم على نوق رحالها ذهب و على نجايب سروجها ياقوت‌

بخدا سوگند كه ايشان را حشر نكنند بر قدم‌هاى ايشان يعنى پياده بلكه محشور شوند بر بالاى شتران كه پالانهاى آنها از زر باشد و بر اسبهاى نجيب كه زينهاى آنها از ياقوت بود و آن چنان ايشان را ببهشت در آرند و اگر خواهند طيران كرده بر موضع خود نشينند و صالح بن محمد نيز از امير المؤمنين (ع) روايت كرده كه آن حضرت فرمود