نام کتاب : تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين نویسنده : كاشانى، ملا فتح الله جلد : 5 صفحه : 350
نبودند پس از كجا دانستند كه ملائكه بنات اللهاند و بچه وجه اين
دعوى كردند وَ يَوْمَ يَقُولُ و ياد كن او را نيز كه گويد
خدايا فرشته به امر او مر مشركان را كه براى شفاعة خود يا بجهة دفع عذاب از خود
(عادوا) بخوانيد بآواز بلند
شُرَكائِيَ الَّذِينَ زَعَمْتُمْ
شريكان مرا كه گمان برديد كه ايشان انبازان منند مراد جميع معبودان باطلاند يا
ابليس و ذرية او اضافه شركائى بر زعم ايشانست و بجهة تخويف و توبيخ و تقريع نيز
ميتواند بود فَدَعَوْهُمْ پس بخوانند كافران بتان را يا
ابليس و اتباع او را و استعانة كنند
فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا
پس اجابت نكنند لَهُمْ مر ايشان را و بفرياد نرسند وَ جَعَلْنا بَيْنَهُمْ و گردانيم ميان كفار و الهه ايشان مَوْبِقاً
جاى هلاك يعنى همه را در وادى از واديهاى دوزخ كه موضع هلاكت عظيم باشد جمع كنيم و
در آن معذب سازيم و يا معنى آنست كه حاجزى پيدا كنيم ميان كفار و ميان معبودان
ايشان كه ملائكه و مسيح و عزيز است باين وجه كه ايشان را ببهشت در آريم و آنها را
در دوزخ هلاك كنيم و يا ميان مطلق اهل هدى و اهل ضلال جدايى افكنيم به اينكه اهل
ضلال را در موبق كه وادى عميق است در دوزخ در آريم و اهل حقرا به بهشت رسانيم و از
عبد اللَّه عمر منقولست كه موبق وادى عميق است در جهنم كه بدان جدا كنند ميان اهل
لا اله الا اللَّه و ما سواى ايشان و از ابن عباس روايتست كه مواصله و مودت ايشان
را كه در دنيا داشته باشند سبب هلاكت ايشان گردانيم در آخرت پس بنا بر اين قول
بمعنى توصل باشد و از حسن نقلست كه موبق بمعنى عداوتست و از انس بن مالك روايتست
كه وادئيست در جهنم پر از چرك و ريم وَ
رَأَى الْمُجْرِمُونَ
و به بينند مشركان النَّارَ آتش دوزخ را معاينه از چهل ساله
راه فَظَنُّوا أَنَّهُمْ پس يقين كنند كه ايشان مُواقِعُوها
درافتادگان و در آيندگاناند در آن وَ
لَمْ يَجِدُوا عَنْها
و نيابند از آن آتش مَصْرِفاً مكانى كه باز گردند بآن يا
گريزگاه نيابند جهت آنكه از همه جوانب احاطه كرده باشد بديشان وَ لَقَدْ صَرَّفْنا و بدرستى كه ما بيان كرديم و مفصل گردانيديم فِي هذَا الْقُرْآنِ در اين قرآن
لِلنَّاسِ براى
مردمان مِنْ كُلِّ مَثَلٍ از هر مثلى كه بدان محتاجاند از
قصص امم گذشته كه سبب عبرت گردد و دلايل قدرت كامله كه موجب ازدياد بصيرت شود حكيم
الهى گفته كه حقتعالى بمحض فضل عظيم در كتاب كريم آنچه جمله بندگان را بكار آيد
گفته است آن چنان چه مىبايد وَ
نام کتاب : تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين نویسنده : كاشانى، ملا فتح الله جلد : 5 صفحه : 350