كه او بر آن قادر بود و بس‌ وَ ما كانَ‌ و نبود قطروس‌ مُنْتَصِراً يارى دهنده مر خود را و انتقام كشنده از خدا هُنالِكَ‌ آنجا يعنى بوقت زوال آن نعمت‌ الْوَلايَةُ لِلَّهِ‌ نصرت دادن و يارى كردن مر خداى راست و بس‌ الْحَقِ‌ خدايى كه راست گوى و درست كردار است يعنى در آن وقت هيچكس به نصرت قادر نبود مگر او اين تقرير قوله‌ وَ لَمْ تَكُنْ لَهُ فِئَةٌ يَنْصُرُونَهُ‌ است و يا معنى آنست كه در وقت قيامت يارى ميدهد او دوستان خود را بر كفره هم چنان كه يارى داد يهوداى مؤمن را بر برادر كافرش و مؤيد اينست قوله‌ هُوَ خَيْرٌ او بهتر است‌ ثَواباً از روى پاداش دادن مر دوستان را از هر كه اميد ثواب از او توان داشت اگر بحسب فرض غير ثواب تواند داد وَ خَيْرٌ عُقْباً و بهتر است از جهة عاقبت طاعة مر بنده ترس كار را يعنى او بهترين همه است در عقب طاعت بنده كه جزاى او را باو رساند بعد از آن رسول خود را امر ميفرمايد بضرب مثل براى تزهيد از دنيا و ترغيب در آخرت بقوله‌ وَ اضْرِبْ لَهُمْ‌ و بيان كن براى مردمان‌ مَثَلَ الْحَياةِ الدُّنْيا مثل زندگانى ايشان در اينجهان در زينت و سرعت زوال آن و آن مثل‌ كَماءٍ أَنْزَلْناهُ‌ مانند آبى است كه فرو فرستاديم آن را مِنَ السَّماءِ از جانب آسمان يا از ابر و بنا بر اين معنى كماء خبر مبتداء محذوفست و محتمل است كه ضرب بمعنى تصيير باشد و كماء مفعول ثانى آن باشد يعنى بگردان مثل اينزندگانى را همچه آبى كه فرود آورديم از آسمان‌ فَاخْتَلَطَ بِهِ‌ پس بياميخت بسبب آن آب‌ نَباتُ الْأَرْضِ‌ گياه رسته از زمين يعنى گياههاى زمين بجهت سيرابى در هم پيچيده و از غايت كثرة و تكاثف بر سر يكديگر افتاده و يا آن گياه بآب آميخته شد به اين معنى كه در آب جميع اجزاى آن در آمد و آن را طراوت و نضارت داد بنا بر اينمعنى حق كلام (فاختلط بنبات الارض) است لكن چون كه هر يك از مختلطين موصوف بصفت صاحب خود است معكوس واقع شده جهت مبالغه در كثرة آب و بعد از آنكه آن گياه در هم پيچيده و با طراوت شده‌ فَأَصْبَحَ‌ پس بام‌داد كرد يعنى روزى ديگر گشت آن گياه تازه و زيبا هَشِيماً خشك گشته و در هم شكسته بمثابه كه از غايت خشكى و شكستگى‌ تَذْرُوهُ الرِّياحُ‌ پراكنده ميگرداند آن را بادها و از بن بر ميكنند و بهر طرف ميبرند وَ كانَ اللَّهُ‌ و هست خداى‌ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ بر همه چيز از انشاء و افناء مُقْتَدِراً توانا حاصل كه حق تعالى در اين آيه تشبيه‌