تعظيم كردنى يعنى حق را بزرگتردان از وصف واصفان و معرفت عرفان گفته‌اند معنى كبره آنست كه بگو اللَّه اكبر ثعلبى در تفسير خود آورده كه در روايت آمده كه بنده را گفتن اللَّه اكبر بهتر است از دنيا و هر چه در او است و در اين تنبيه است بر آنكه بنده اگر چه مبالغه كند در تنزيه و تمجيد و اجتهاد نبايد در عبادت بايد كه معترف شود بقصور او از حق او در آن و اين آيه آية العز ميگويند معاذ جبل روايت كرده كه رسول (ص) فرمود كه‌

عليكم بآية العز

گفتند يا رسول اللَّه آية العز كدامست فرمود قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي‌ الخ و مرويست كه هر كودكى از بنى عبد المطلب كه بسخن در آمدى حضرت نبوى (ص) اين آيه را بدو تعليم دادى در كنز آورده كه آيه دليلست بر وجوب شي‌ء از تكبير و خلافى در عدم وجوب آن نيست در غير صلاة پس وجوب آن در صلاة باشد و اين مطلوبست و اينجا چند مسئله است يكى آنكه واجبست صيغه اللَّه اكبر زيرا كه آن متبادر بفهم است از اطلاق لفظ تكبير دوم واجبست مراعات لفظ مذكور بدون تغيير ترتيب آن و جايز نيست اتيان بمرادف آن و نه تعريف منكر و نه مدى كه مخرج آن باشد از خبرية باستفهاميه مانند مد لفظ جلاله و نه مد باء اكبر بحيثيتى كه جمع شود سوم جايز نيست ترجمه بغير عربيه زيرا كه آن نه كلام خدا است و نه رسول خدا و قول ابو حنيفه بجواز آن بدليل قوله‌ وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى‌ كه تعليق صلاة كرده بر ذكر اسم خود اعم از آنكه عربى باشد يا غير آن باطلست زيرا كه مراد باسم از آن نماز است نه تكبير احرام و ذكر لفظ فا در عقيب آن كه مقتضى مغايرة و ترتيب است دلالت صريحست بر اين‌

سورة الكهف‌

مكيست مگر آيه‌ وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ‌ كه نزد ابن عباس در مدينه نازل شده در قصه عيينة بن حصين الفزاري و عدد آيات آن صد و سيزده است بعدد بصرى و صد و ده بعدد كوفى و صد و شش نزد شامى و صد و پنج پيش حجازى اختلاف در زياده آيه است‌ وَ زِدْناهُمْ هُدىً‌ غير شامى الا قليل مدنى الاخير إِنِّي فاعِلٌ ذلِكَ غَداً غير مدنى و مِنْ كُلِّ شَيْ‌ءٍ سَبَباً عراقى و شامى و مدنى الاخير و ابدا غير شامى و مدنى الاخير عِنْدَها قَوْماً غير كوفى و مدنى الاخير فَأَتْبَعَ سَبَباً در هر سه موضع عراقى‌ بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمالًا عراقى و شامى از ابن ابى كعب مرويست كه حضرت رسالة (ص) فرمود كه هر كه اين سوره بخواند تا هشت روز از فتنه دجال ايمن گردد اگر در اين هشت روز دجال بيرون آيد حقتعالى عاصم و حافظ او باشد از فتنه دجال و اگر آيه آخرين آن يعنى‌ قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ‌ تا آخر تلاوت كند در حينى كه بخوابگاه خود در آيد بر بالاى سر او نورى درخشان شود تا بمكه و ملائكه در ميان آن نور صلاة بر او بفرستند تا كه از خواب‌گاه خود برخيزد و اگر در مكه‌