و با آنان كه ايشان‌ مُحْسِنُونَ‌ نيكوكارانند يعنى موحدان و مخلصان در طاعت و گفته‌اند تقوى اشارتست بتعظيم امر خدا و احسان عبارت از شفقت بر خلق خدا و مدار كار اسلام و ايمان بر اين دو صفت است الجزء الخامس عشر من الاجزاء الثلاثين‌

سورة بنى اسرائيل‌

اين سوره مكيست نزد حسن مگر پنج آيه و او اينست كه‌ وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ‌ و لا تَقْرَبُوا الزِّنى‌ أُولئِكَ الَّذِينَ يَدْعُونَ‌ و أَقِمِ الصَّلاةَ و آتِ ذَا الْقُرْبى‌ مدنيست و نزد قتاده و معدل از ابن عباس همه مكيست مگر هشت آيه‌ وَ إِنْ كادُوا لَيَفْتِنُونَكَ‌ الى قوله‌ وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ‌ و عدد آيات آن صد و سيزده است نزد كوفى و صدوده نزد باقيان و اختلاف در آيه‌ لِلْأَذْقانِ سُجَّداً است نزد كوفى ابى ابن كعب از پيغمبر (ص) روايت كرده كه هر كه سورة بنى اسرائيل قرائت كند دلش نرم شود آنجا كه ذكر مادر و پدر است و خداى تعالى او را در بهشت دو قنطار مزد بدهد و قنطارى هزار و دويست اوقيه باشد و هر اوقيه بهتر باشد از دنيا و هر چه در او است حسين بن ابى العلا از صادق (ع) روايت كرده كه هر كه در هر شب جمعه اين سوره را بخواند نميرد كه تا قايم آل محمد (ص) را دريابد و از ياران وى باشد و بدانكه چون حقتعالى ختم سوره كرد بذكر پيغمبر (ص) افتتاح سوره بنى اسرائيل كرد نيز بذكر آن حضرت و بيان اسراء او بمسجد اقصى كه مقدمه معراج آن حضرت است و فرموده‌

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ سُبْحانَ الَّذِي أَسْرى‌ بدانكه سبحان اسمى است بمعنى بسيج و تنزيه و گاهست كه بطريق عمليه آن را استعمال كنند و قطع اضافه او ميكنند و غير منصرف ميشود كقوله قد قلت لما جاءني فحزه سبحان من علقمة الفاجر و انتصاب آن بفعل متروك الاظهار است و تصدير كلام بآن بجهت تنزيه است از عجز از آنچه بعد از آن مذكور شود و از حضرت رسالة معنى سبحان اللَّه پرسيدند فرمود

تنزيه اللَّه عن كل سوء

يعنى پاك ميدانم از همه عيوب و نقص پاك و بى‌عيب دانستنى آن كسى را كه از روى كرامت‌ أَسْرى‌ بِعَبْدِهِ‌ ببرد بنده خود را كه محمد است (ص) لَيْلًا در شبى تنكير ليل بجهة دلالتست بر تقليل مدت اسراء يعنى در زمانى اندك از ساعات شب ببرد او را مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ‌ از مسجد حرام كه محيط است بحرم كعبه و نزد اكثر از خانه ام هانى كه حريم مسجد حرامست‌ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى‌ بسوى مسجد دورتر از اهل مكه يعنى بيت المقدس‌