آيتهاى اين سوره است‌ وَ قُرْآنٍ مُبِينٍ‌ و آيتهاى قرآن روشن يا پيدا كننده حق از باطل و جدا كننده آن از اين يعنى مبين حلال و حرام و اوامر و نواهى و مراد بقران و كتاب يكيست كه آن عبارتست از اين سوره يا جميع كلام قرآنى و اينكه بدو نام مذكور گشته جهت آنست كه هر نامى دلالت بر معنى دارد و تنگير قرآن جهت تعظيم و تفخيم است يعنى آيات كلامى كه جامع است ميان اين كتابيست كامل و قرآنى است مبين رشد از غى ببيان عربى و نزد قتاده مراد بكتاب كتب منزله است قبل از قران و نزد مجاهد تورية و انجيل است‌ رُبَما يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُوا اى بسا وقت كه در آن دوست دارند آنان كه نگرويدند يعنى كافران را آن آرزو دارند لَوْ كانُوا مُسْلِمِينَ‌ كه كاشكى بودندى مسلمانان و اين آرزوى ايشان در دنيا باشد بوقت نصرت مؤمنان يا نزديك حلول موت كفار يا در قبر و يا در روز قيامت يا وقت حساب يا در وقتى كه عصاة موحد آن را از دوزخ بيرون آرند و درهاى جهنم بر كفار در بندند دانند كه خروج ايشان از آن ميسر نيست تمنا كنند كه كاش از اهل اسلام ميبودند چنان كه در آثار آمده كه چون در روز قيامت اهل دوزخ را بدوزخ برند در ميان ايشان فاسقان اهل نماز باشند كفار بر سبيل طعن گويند نه شما مسلمانان بوديد و روزه داشتيد و نماز كرديد امروز نماز و روزه شما را هيچ نفع نرسانيد و با ما در عذاب شريك شديد اين سخنان بر مسلمانان شاق آيد و بناله و زارى در آيند حقتعالى بر كافران خشم را زياده كند و بفرمايد تا همه مسلمانان را كه از اهل قبله باشند از دوزخ بيرون آرند و نزد آن حال كافران تمنا كنند كه كاش مسلمان مى‌بوديم تا از دوزخ بيرون ميآمديم و از صادق (ع) مرويست كه روز قيامت منادى ندا كند بر وجهى كه همه خلايق بشنوند

لا يدخل الجنة الا مسلم‌

در آن وقت همه كس آرزو كنند كه كاش مسلمان مى‌بوديم و بدانكه ربما مخفف ربماست و ما كانه بجهت منع آن از دخول بر فعل و حق آن آنست كه بر فعل ماضى داخل شود ليكن چون مترقب در اخبار الهى مانند ماضى است در تحقق جارى مجراى آن واقع شده و معنى تقليل در ربما ايذانست بآنكه چون بالآخره آرزوى اسلام كنند سزاوار آنست كه مسارعت كنند بآن پيش از آنكه در هر ساعت تمناى آن كنند و گويند اهوال قيامت ايشان را مدهوش ساخته باشد اگر بر سبيل اتفاق افاقه ايشان را حاصل شود تمناى اسلام كنند و غيبة در حكايت و داد ايشان مانند عينية است در قول عرب كه (حلف باللَّه ليفعلن) بعد از آن بر سبيل تهديد و وعيد رسول خود را فرموده كه‌ ذَرْهُمْ‌ بگذار ايشان را يا امر براى تهوين و تحقير باشد يعنى كافران در چه حسابند دست از ايشان باز دار تا در دنيا يَأْكُلُوا بخورند آنچه خواهند وَ يَتَمَتَّعُوا و برخوردارى يابند از انواع ملاذ و منافع آن‌ وَ يُلْهِهِمُ‌