نام کتاب : تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين نویسنده : كاشانى، ملا فتح الله جلد : 1 صفحه : 235
آنكه ميگفتند عزير ابن اللَّه و ثانى بجهت نگرويدن بمحمد (ص) و يا
اول بسبب تغيير تورية قبل از بعث و ثانى بجهت انكار نبوت محمد ص و ميشايد كه تكرير
جهت تاكيد باشد در لزوم آن وَ
لِلْكافِرِينَ و مر
كافرانراست كه منكر نبوت محمد صاند
عَذابٌ مُهِينٌ
عذابى خوار كننده يعنى عذابى كه موجب اذلال ايشان باشد بخلاف عذاب مؤمن عاصى چه آن
بسبب تطهير ذنوبست وَ إِذا قِيلَ
لَهُمْ و چون گفتند
مر يهود را كه آمِنُوا بِما أَنْزَلَ
اللَّهُ ايمان آريد
بآنچه فرو فرستاده است خدا آن را از انجيل و قرآن و ساير كتب منزله قالُوا نُؤْمِنُ
گويند ميگرويم بِما أُنْزِلَ عَلَيْنا بآنچه فرو فرستاده شده است بر ما
يعنى تورية وَ يَكْفُرُونَ بِما
وَراءَهُ در حالتى
كه كافر ميشوند بدان چيزى كه غير كتاب ايشانست از قرآن اين حالست از ضمير قالوا و
نزد ابن انبارى كلام مستانف است و وراء در اصل مصدر است و آن را ظرف گردانيدهاند
و گاهى اضافه آن بفاعل ميكنند و از آن ما يتوارى به قصد ميكنند و آن خلفست و گاهى
اضافه آن بمفعول ميكنند و از آن ما يواريه ميخواهند كه آن قدام است و لهذا آن را
از اضداد شمردهاند و اينجا مراد اولست يعنى نميگروند بآنچه در خلف ايشانست و عقب
ايشان وَ هُوَ الْحَقُ و آن چيز يعنى قرآن درست و راست
است و از نزد حقتعالى منزل گشته
مُصَدِّقاً در حالتى
كه تصديق نماينده است و موافق لِما
مَعَهُمْ مر آن
كتاب را كه با ايشان است اين حال مؤكده است و متضمن در مقال ايشان چه ايشان چون كه
نگرويدهاند بآنچه موافق تورية است پس بتورات نيز نگرويدهاند و بعد از آن بر قول
ايشان اعتراض مينمايد بقوله قُلْ بگو اى محمد ص در جواب ايشان كه
ميگويند بتورات ايمان دارند
فَلِمَ تَقْتُلُونَ
پس چرا ميكشيد أَنْبِياءَ اللَّهِ پيغمبران خدا را مِنْ قَبْلُ
پيش از اين زمان إِنْ كُنْتُمْ
مُؤْمِنِينَ اگر
بوديد از گرويدگان بتورات چه تورية مسوغ اين امر قبيح نيست پس اگر ايمان شما
بتورات درست و راست بودى كشتن پيغمبران از شما صادر نشدى اسناد قتل بيهودان زمان
پيغمبر جهت آنست كه از فعل آباى ايشان بود و ايشان راضى بودند بآن و عازم بر مثل
آن وَ لَقَدْ جاءَكُمْ مُوسى و بدرستى كه آمد بشما موسى بِالْبَيِّناتِ
بنشانهاى روشن و معجزهاى هويدا يعنى آيات تسع كه مذكور است در آيه وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسى تِسْعَ آياتٍ بَيِّناتٍ ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ پس فرا گرفتيد گوساله را بخدايى
نام کتاب : تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين نویسنده : كاشانى، ملا فتح الله جلد : 1 صفحه : 235