مِنْ بَعْدِهِ‌ از پس رفتن موسى بطور وَ أَنْتُمْ ظالِمُونَ‌ و حال آنكه شما بيدادگران بوديد بر نفس خود بعبادت عجل يا باخلال نمودن بآيات او و ميتواند بود كه اين جمله معترضه باشد و معنى اينكه (و انتم قوم عادتكم الظلم) يعنى شما گروهى هستيد كه ظلم و ستم و تجاوز از حق عادة شما است مساق اين آيه نيز براى ابطال قول ايشانست كه‌ نُؤْمِنُ بِما أُنْزِلَ عَلَيْنا و تنبيه بر آنكه طريقه ايشان با رسول همان طريقه اسلاف ايشانست با موسى نه از براى تكرير قصه و همچنين است آنچه بعد از اين ميفرمايد كه‌ وَ إِذْ أَخَذْنا مِيثاقَكُمْ‌ و ياد كنيد چون فرا گرفتيم پيمان شما را وَ رَفَعْنا فَوْقَكُمُ الطُّورَ و برداشتيم بر زير شما كوهى كه منسوب بود بطور بن اسماعيل از كوه‌هاى فلسطين و آن شهريست از بلاد شام و گفتيم بشما خُذُوا ما آتَيْناكُمْ‌ فرا گيريد آنچه بشما داديم يعنى امتثال بآن نمائيد بآنچه مأمور شده‌ايد بآن در تورية از احكام شرع‌ بِقُوَّةٍ بعزمى درست و جدى تمام‌ وَ اسْمَعُوا و بشنويد بسمع طاعت يعنى فرمان بريد احكام آن را قالُوا سَمِعْنا گفتند شنيديم گفتار ترا بگوش‌ وَ عَصَيْنا و نافرمانى كرديم بدل امر ترا و يا آشكارا گفتند كه سمعنا و در خفيه با خود گفتند كه عصينا و گويند ايشان قائل اين قول نشدند ليكن چون بعد از استماع آن عصيان كردند حقتعالى باين قول از حال ايشان خبر داد و گفت حال شما همچه حال كسانيست كه با ايشان گويند بشنويد و اطاعت آن نمائيد گويند شنوديم و نافرمانى او كرديم‌ وَ أُشْرِبُوا و خورانيده شدند يعنى در آورده شد فِي قُلُوبِهِمُ‌ در دلهاى ايشان‌ الْعِجْلَ‌ دوستى گوساله را به اين معنى كه سامرى ايشان را بر شرب محبة عجل داشت بر وجهى كه آن دوستى در قلوب ايشان تداخل نموده راسخ و متمكن شد و همه آن را فرا گرفت مانند تداخل صبغ بثوب و شراب باعماق بدن و ذكر فى قلوبهم بجهت بيان مكان اشراب است كقوله‌ إِنَّما يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ ناراً و اين فرط دوستى گوساله و رسوخ محبت آن در قلوب ايشان‌ بِكُفْرِهِمْ‌ بسبب ناگرويدن و جحود و عناد ايشان بود چه ايشان مجسمه بودند يا حلوليه و جسمى اعجب از آن گوساله زرين نديده بودند پس در قلوب ايشان متمكن شد آنچه سامرى براى اضلال ايشان تسويل كرده بود و گويند مشرب محبت عجل در قلوب ايشان ابليس بود و اتباع او از شياطين جن و انس‌ قُلْ‌ بگو اى محمد بايشان كه‌ بِئْسَما يَأْمُرُكُمْ‌ بد چيزيست كه ميفرمايد شما را بِهِ‌ بآن چيز إِيمانُكُمْ‌ ايمان شما بتورات كه آن كفر است بمحمد و قرآن مخصوص بذم محذوفست تقدير اينكه‌