(2) پاسخ‌هاى امام عليه السلام به خطرناك توصيف كردن سفر به كوفه‌

بررسى گزارش‌هايى كه در منابع تاريخى در اين زمينه آمده‌اند،[1] نشان مى‌دهد كه افراد مختلفى با انگيزه‌هاى گوناگون، مى‌خواستند تا امام حسين عليه السلام را از سفر به عراق، منصرف كنند: برخى مستقيماً از يزيد، دستور ممانعت داشتند. برخى غير مستقيم، عامل اجرايى او بودند. برخى ضمن علاقه‌مندى به امام عليه السلام در جهت اجراى خواست حكومت يزيد، عمل مى‌كردند، شمارى به خاطر پيشگويى‌هايى كه از پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله در باره شهادت ايشان شنيده بودند، از اين سفر احساس خطر مى‌كردند، برخى مى‌خواستند كه امام عليه السلام هم مانند آنها عافيت‌طلبى را پيشه سازد و در نهايت، برخى هم انگيزه‌اى جز علاقه‌مندى به امام عليه السلام نداشتند.

براى تحليل پاسخ‌هاى امام عليه السلام به كسانى كه با خطرناك توصيف كردن سفر به كوفه، تلاش مى‌كردند تا امام عليه السلام را از اين سفر منصرف كنند، بايد توجّه داشت- همان طور كه پيش از اين گفتيم-، هدف امام عليه السلام از سفر به كوفه، در درجه نخست، تأسيس حكومت اسلامى و در مرتبه بعد، سست كردن پايه‌هاى حكومت اموى و دفاع از اساس اسلام به قيمت شهادت خود و عزيزانش بود. بنا بر اين، تحقّق اين هدف، با خطرهاى احتمالى و بلكه قطعىِ اين سفر، منافات ندارد.

امام حسين عليه السلام از يك سو، سرنوشت اين سفر را مى‌دانست و از خطرهاى آن، كاملًا آگاه بود و از سوى ديگر، براى اتمام حجّت بر مردم، نمى‌توانست همه آنچه را

[1] براى ديدن برخى از اين گزارش‌ها، ر. ك: دانش‌نامه امام حسين عليه السلام: ج 4 ص 413( فصل ششم: مخالفان رفتن امام عليه السلام به سمت عراق).