آنچه در بخش اوّل اين كتاب، رهگيرى شده است، پاسخ به سؤالات ياد شده و پرداختن به مقوله شادى در قالب ماهيت شادى، پايدارى آن، و منابع و موانع شادى، است. بايد خاطر نشان ساخت كه اين پژوهش، صرفاً بر مبناى كليدواژه «فرح» در آموزه‌هاى دين، صورت گرفته است.

يك. شيوه‌نامه‌

پس از قرآن، حديث، دومين منبع و سندِ دين‌شناسى است و تكيه‌گاه عمده عالمان دين به شمار مى‌رود و اساساً به هيچ روى، نمى‌توان علوم اسلامى را جداى از حديث، مطالعه نمود. عالمان و دين‌پژوهان هم بدون مدد جستن از حديث، نمى‌توانند به نظرگاه‌هاى عميق و همه‌جانبه، دست يابند.[1]

چارچوب مفاهيم در اين پژوهش، بر پايه آيات قرآن و احاديث، شكل گرفته است و براى رسيدن به برداشتى مناسب از منابع دينى، نيازمند شيوه‌نامه‌اى مدوّن، مشخّص و تعريف شده، خواهيم بود.

نخستين گام در شناخت هر يك از مفاهيم دينى، داشتن احاطه جامع به ديدگاه لغت‌شناسان است. جمع‌بندى لغوى، به گونه‌اى كه در روش تحقيق بخش دوم اين كتاب با عنوان «نشاط» خواهد آمد، شرط اساسى در دستيابى به ديدگاه لغويان است. در كنار ديدگاه لغويان، ديدگاه علماى اخلاق نيز مى‌تواند به مفاهيم ارزشى، معنا دهد و ما را به مفاهيم مورد نظر، نزديك كند؛ امّا اين، بدان معنا نيست كه ما به حقيقت آن مفاهيم، دست يازيده‌ايم؛ بلكه بدون ورود به منابع دينى، نمى‌توان به كشف ماهيت يك مفهوم، اميدوار بود.

[1]. حديث‌پژوهى، ج 1، ص 73.