يبلغوا الحلم»[1] ظاهرا در اين نقل، مردم آيه را بدون واو در (و الذين ...) خوانده‌اند. و قارى هم آن را آن‌چنان كه ديده خوانده است به تصور اين كه اين قرائت خاصى است.

تحريف عمدى‌

غير از تحريفات سهوى كه در بالا ذكر شد ما بعيد نمى‌دانيم كه بعضى از تحريفات عمدا و از روى قصد واقع شده باشد خصوصا بعضى از شخصيتهاى معروف براى استنساخ مصحفى از روى قرآن، كاتبان غير مسلمان را بدين كار مى‌گماشتند.

«عبد الرزاق» از ثورى از ابن ابى ليلى از برادرش عيسى نقل مى‌كند كه: «يك نصرانى از اهالى «حيره» در مقابل هفتاد درهم، مصحفى براى عبد الرحمن ابن ابى ليلى نوشت‌[2]».

همچنان كه «اشغالگران قدس» اخيرا در صدد تحريف بعضى از آيات قرآن برآمدند آياتى كه ماهيت آنان را روشن مى‌كرد. ليكن خداوند متعال آنان را رسوا كرد. كتابش را حفظ نمود. و دين اسلام را عزت بخشيد: إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ‌.

آيا عثمان قرائات را بر مصاحف پراكنده ساخت؟

از عجيب‌ترين ادعاهايى كه شنيده‌ايم اين ادعا مى‌باشد: اين كه بين مصاحف عثمانى كه گاهى اختلافاتى در ثبت و عدم ثبت حروف ديده مى‌شود به وسيله خود عثمان صورت گرفت؛ زيرا هنگامى كه عثمان در صدد نگارش يك مصحف و يكى نمودن مصاحف برآمد و لغت قريش را بر لغات ديگر مقدم داشت و بر او ثابت گشت كه آيات خدا به لهجه‌هاى مختلف نازل گشته است و همين‌طور از پيامبر شنيده شده است و دانست كه جمع‌آورى قرآن در يك مصحف با لهجه‌هاى مختلف ممكن نيست مگر به دوباره‌نويسى كلمه و چون اين كار مستلزم عسر و حرج بود و به نوبه خود باعث تشتت و بهم خوردن آيات مى‌شد و عملا نه تنها مشكل حل نمى‌شد بلكه پيچيده‌تر مى‌گشت لذا عثمان قرائات را به حال خود گذاشت و قرائات مختلف را در بين مصحفها پراكنده نمود. و در نتيجه بعضى از آنها ثبت شد و از بعضى ديگر حذف شد و بهمين ترتيب در

[1] المصنف/ عبد الرزاق، ج 7، ص 212.

[2] المصنف/ عبد الرزاق، ج 8، ص 114.