نام کتاب : ترجمه تحرير الوسيلة (نشر آثار) نویسنده : خمینی، سید روح الله جلد : 2 صفحه : 641
مسأله 2- اگر فرض شود كه آن حيوان، به جهت ذبح، از قيمت خارج شود (از ارزش بيفتد) پس همانند آنچه كه بدون تذكيه تلف شود مضمون است.
مسأله 3- اگر بعضى از اعضاى حيوان را قطع نمايد يا چيزى از استخوان آن را بشكند در صورتى كه حياتش مستقر باشد، براى مالك ارش ثابت مىباشد. و در صورت عدم استقرار حيات، ضمان اتلاف ثابت مىباشد، ليكن در جايى كه چشم چهارپايى را دربياورد احتياط (واجب) اكثر الامرين از ارش و يك چهارم ثمن آن- در روزى كه چشمش درآورده شده است- مىباشد، همان طورى كه احتياط (واجب) در القاى جنين چهارپا، اكثر الامرين از ارش و يك دهم ثمن چهارپا- در روزى كه سقط شده است- مىباشد.
دوم: آنچه كه گوشتش خورده نمىشود ليكن تذكيه بر او واقع مىشود
مانند درندهها، پس اگر با تذكيه آن را تلف نمايد ضامن ارش است. و همچنين است اگر اعضاى آن را قطع كند و استخوانش را بشكند با استقرار حياتش. و اگر با غير تذكيه آن را تلف كند ضامن قيمت آن به طور زنده- روزى كه آن را تلف نموده است- مىباشد. و احتياط (مستحب) اكثر الامرين است از قيمت روز اتلاف آن و روز اداى قيمت. و از قيمت، آنچه كه از ميته مورد انتفاع است استثنا مىشود، مانند عاج فيل.
مسأله 4- اگر آنچه كه تلف شده چيزى باشد كه خوردنش حلال باشد، ليكن خوردن آن متعارف نباشد، مانند اسبها و قاطرها و الاغهاى اهلى، حكم آن مانند غير مأكول است. ليكن احتياط (واجب) در درآوردن چشم آنها همان است كه در مسأله سوم ذكر كرديم.
مسأله 5- در آنچه كه خوردن آن متعارف نباشد، اگر به تذكيه آن را تلف نمايد، گوشتش از چيزهايى كه به آن انتفاع برده مىشود، به حساب نمىآيد؛ پس از غرامت استثنا نمىشود.
البته اگر فرض شود كه داراى قيمت است مانند سال قحطى، از آن استثنا مىشود.
سوم: آنچه كه تذكيه بر آن واقع نمىشود؛
كه در سگ شكارى چهل درهم است و ظاهر آن است كه بين سلوقى و غير آن فرقى نيست و بين اينكه تعليم داده شده باشد يا نه، فرقى نيست. و در سگ گله بيست درهم مىباشد؛ و در روايتى يك قوچ آمده است. ولى احتياط
نام کتاب : ترجمه تحرير الوسيلة (نشر آثار) نویسنده : خمینی، سید روح الله جلد : 2 صفحه : 641