خاتمه در بقيه مجازات‌ها

ارتداد

مسأله 1- در كتاب ارث، هر دو قسم مرتد و بعضى از احكام آن را ذكر كرديم، پس مرتد فطرى اسلامش ظاهراً قبول نمى‌شود، و اگر مرد باشد به قتل مى‌رسد. و زن مرتد و لو اينكه فطرى باشد به قتل نمى‌رسد، بلكه به زندان ابد مى‌افتد و در اوقات نمازها زده مى‌شود و در معيشت بر او تنگ گرفته مى‌شود و توبه‌اش قبول مى‌شود، پس اگر توبه نمايد از زندان بيرون آورده مى‌شود. و مرد مرتد ملّى توبه داده مى‌شود، پس اگر خوددارى كرد به قتل مى‌رسد؛ و احوط (وجوبى) آن است كه سه روز از او بخواهند كه توبه نمايد و در روز چهارم كشته شود.

مسأله 2- در حكم به ارتداد، بلوغ و عقل و اختيار و قصد، معتبر است؛ پس ارتداد بچه اگر چه نزديك بلوغش باشد و همچنين ديوانه در حال ديوانگى اگر چه ادوارى باشد و همچنين ارتداد مكره اعتبار ندارد و همچنين به واسطه آنچه كه بدون قصد واقع مى‌شود مانند هزل‌گو و ساهى و غافل و بيهوش، اعتبارى نيست. و اگر در حال غلبه عصبانيّت بر او كه با آن بر خود مسلط نيست، از او صادر شود، حكم به ارتداد نمى‌شود.

مسأله 3- اگر چيزى از او ظاهر شود كه موجب ارتداد باشد آنگاه ادعاى اكراه نمايد، در صورتى كه محتمل باشد، يا ادعاى عدم قصد و سبق لسان داشته باشد، در صورتى كه محتمل باشد، از او قبول مى‌شود. و اگر بيّنه بر صدور سخنى از او كه موجب ارتداد است قائم شود، آنگاه آنچه را كه ذكر شد ادعا نمايد از او قبول است.

مسأله 4- فرزند مرتد ملى قبل از ارتدادش در حكم مسلمان است؛ پس اگر بالغ شد و كفر را اختيار نمود، توبه داده مى‌شود، پس چنانچه توبه كند كه همان است وگرنه به قتل مى‌رسد. و همچنين فرزند مرتد فطرى قبل از ارتدادش در حكم مسلمان است؛ پس اگر بالغ شد و اختيار كفر نمود و همچنين فرزند مسلمان اگر بالغ شد و قبل از اظهار اسلام اختيار كفر نمود، ظاهر آن است كه حكم مرتد فطرى بر آن‌ها