كتاب مواريث (ارث)

و در آن چند مقدمه و دو مقصد و چند الحاقيه است،

اما مقدمات آن چند امر است:

اول: در موجبات ارث‌

موجبات ارث، نسب است و سبب، كه نسب، سه مرتبه دارد: اول: پدر و مادر و فرزندان؛ اگر چه پايين بروند. و دوم: اجداد و جده‌ها؛ اگر چه بالا بروند و برادرها و خواهرها و اولاد آن‌ها؛ اگر چه پايين بروند. سوم: عموها و عمه‌ها و دايى‌ها و خاله‌ها؛ اگر چه بالا بروند و اولاد آن‌ها؛ اگر چه پايين بروند؛ به شرط آن‌كه اين عناوين عرفاً بر آن‌ها صدق كند. و سبب دو قسم است: «زوجيت» و «ولاء». و ولاء سه مرتبه دارد: «ولاء عتق» سپس «ولاء ضمان جريره» سپس «ولاء امامت».

دوم: در موانع ارث‌

و موانع ارث زياد است كه بعضى از آن‌ها چيزهايى است كه حاجب و مانع از اصل ارث بردن مى‌شود و آن حجب حرمان است. و بعضى از آن‌ها چيزهايى است كه قسمتى از ارث را منع مى‌كند و آن حجب نقصان است.

پس آنچه كه اصل ارث را منع مى‌كند چند امر است:

اول: كفر به اقسامش‌

خواه اصلى باشد يا از روى ارتداد، پس كافر؛ اگر چه نزديك باشد، از مسلمان ارث‌